Segregacja grawitacyjna w odlewach ze stopów Pb-Sb

W artykule przedstawiono zjawisko segregacji grawitacyjnej występujące w odlewach tulejek ze stopów Pb-Sb. Stwierdzono, że wzrost zawartości Al i zmniejszenie szybkości krystalizacji odlewów ze stopów Pb-Sb wywołuje wykrystalizowanie nadeutektycznej wielokątnej fazy Beta(Sb4Pb), grupującej się w górnych obszarach tulejek. Bizmut przy zawartości około 1,4 % w odlewach z tych stopów zapobiegał segregacji grawitacyjnej przez zmianę charakteru przebiegu ich krystalizacji.

---

The article presents the gravitational segregation phenomenon that occurs in castings of sleeves made of alloys Pb-Sb. It has been claimed that increase of aluminium content and decrease of crystallization rate of Pb-Sb castings cause crystallization of hypereutectic polygonal phase Betha(Sb4Pb) that assembles in upper areas of sleeves. Due to bismuth content (ca. 1.4 %) in such castings, gravitational segregation was avoided. Presence of bismuth influences on character of crystallization course.