Tytuł pozycji:
Charakterystyka warstw kompozytowych na osnowie niklu zawierających tytan i aluminium
Badano wpływ zawartości proszku glinu i proszku tytanu w kąpieli galwanicznej na skład chemiczny warstw kompozytowych Ni+Al, Ni+Ti, Ni+AI+Ti, otrzymywanych w warunkach galwanostatycznych (dla Ni+Al j = 450 mA/cm2, dla Ni+Ti j = = 175 mA/cm2, dla Ni+AI+Tij = 200 mA/cm2) na podłożu stalowym. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem zawartości Al i Ti w warstwach Ni+Al i Ni+Ti zawartość Al osiąga 44% (rys. 2), a Ti 75% (rys. 5). Skład chemiczny warstwy Ni+AI+Ti zależy od stosunku mas zawiesiny proszków Ti/Al i waha się w granicach od 4:25% dla Al i od 12:60% dla Ti (rys. 7). Dla optymalnego składu kąpieli galwanicznej zapewniającego otrzymanie warstw o największej zawartości wybranych składników kompozytu określono wpływ wartości gęstości prądowej na ilość wbudowanego Al, Ti i Al+Ti do warstw. Badania składu fazowego przeprowadzono za pomocą rentgenowskiej analizy fazowej (rys. rys. 3, 6, 9), a analizę składu chemicznego przeprowadzono metodą atomowej absorpcji. Grubość warstw wyznaczono z przekrojów poprzecznych warstw metodą mikroskopową (rys. rys. 1, 4, 7). Z wartości szerokości połówkowej linii dyfrakcyjnych niklu wyznaczono również wielkości krystalitów niklu dla poszczególnych warstw. Wyjaśniono mechanizm zabudowania cząstek stałych do struktury warstwy, opierając się na zjawisku adsorpcji i desorpcji jonów niklowych na powierzchni proszku metalu zdyspergowanego w kąpieli galwanicznej.
The influence of the presence of Ti and Al powder in the galvanic bath on the chemical composition of Ni+AI, Ni+Ti, Ni+Al+Ti layers was investigated. The layers were obtained on a steel substrate under galvanostatic conditions; for Ni+AI layers j = 450 mA/cm2, for Ni+Ti j =175 mA/cm2, for Ni+Al+Tij = 200 mA/cm2. It was stated, that Al and Ti percentages increase with an increase in the amount of Al and Ti powders in the bath and reach the value of 44% for Al (Fig. 2) and 75% for Ti (Fig. 5). Chemical composition of Ni+AI+Ti depends on the ratio of the mass of Ti and Al powders in the bath and varies from 4 to 25% for Al and 12 to 60% for Ti (Fig. 7). The influence of deposition current density on the percentage of incorporated Al, Ti and Al+Ti was ascertained for the layer obtained from the bath of optimal composition. The phase composition of the layers was investigated by the X-ray diffraction method (Figs. 3, 6, 9). Atomic absorption spectroscope was used for chemical characterization of the layers. The thickness of the layers was estimated using microscope method on the base of cross-sectional images of the layers (Figs. 1, 4, 7). The size of the nickel crystallites has been determined from the half-width of the diffraction lines. The mechanism of incorporation of solid particles into to the layers' structure was explained basing on Ni2+ adsorption/desorption processes on the metal powder.
