Point and non-point sources of pollution in the Gwda river basin in hydrological years 1992/93-1997/98

In order to characterize the influence of point and non-point sources of pollution on the loads of nitrogen and phosphorus to the Gwda river, factors that affect leaching of these elements were analysed. The factors include: land use, the kind of soils, climatic conditions in particular hydrological years, the magnitude of water discharge in the river, location of cities and the degree of pollutant reduction in the sewage treatment plants.

---

W artykule podjęto próbę ustalenia wpływu punktowych i obszarowych źródeł zanieczyszczeń na obciążenie rzeki Gwdy ładunkiem azotu i fosforu oraz zależności ich wymywania od warunków przyrodniczych zlewni. Do czynników oddziałujących na wielkość ładunku azotu i fosforu w wodach rzeki Gwdy zaliczono: sposób użytkowania gruntów, rodzaj gleb, warunki klimatyczne (temperatura i opady) panujące w każdym roku prowadzonych badań, wielkość przepływu wody w rzece oraz lokalizacje miast i stopień redukcji zanieczyszczeń w istniejących oczyszczalniach ścieków. Zlewnia rzeki Gwdy charakteryzuje się dużą lesistością i wysokim procentem obszarów nie użytkowanych rolniczo i leśnie. Wyżej wymienione czynniki i wskazane elementy krajobrazu powinny w znacznym stopniu wpływać na wielkość transportowanych biogenów. Zmiany ładunków azotu i fosforu ogólnego w profilu rzeki pozwalają ustalić ich pochodzenie i dokładną identyfikację, która umożliwia stwierdzenie czy dany ładunek jest pochodzenia punktowego czy obszarowego. Praca wskazuje także te odcinki rzeki, w których wielkości ładunków ulegają zmianie. Zrealizowane badania oraz ich kontynuacja pozwolą ustalić jak duży jest wpływ warunków przyrodniczych na wielkość transportowanych ładunków biogenów w zlewniach rzek o charakterze leśno-rolniczym.