A concept of landscape planning of a small urban river valley

The aim of the designer is to find the compromise between social, economical and natural functions. The authors propose the restoration of small rivers in towns. It helps to improve natural functioning of the river and it's valley. The paper shows the planning process from the environmental analyses to detail proposal as habitat.

---

Dolina rzeczna położona na terenach miejskich winna pełnić funkcje przyrodnicze (głównie hydrologiczne i biologiczne), gospodarcze i społeczne, zaś rolą projektantów w kształtowaniu małych cieków w miastach jest szukanie kompromisu pomiędzy nimi. Funkcjonowanie doliny rzeki Babicy (w granicach Elbląga) jest ograniczone zarówno pod względem przyrodniczym jak i gospodarczym. Od czasu uregulowania jej koryta, zmieniły się warunki otoczenia w drastyczny sposób wpływające na pełnione przezeń funkcje. Tereny doliny nie były objęte planami zagospodarowania przestrzennego co wpłynęło na ich degradację oraz brak powiązań funkcjonalnych z otoczeniem. Wstępna propozycja regulacji rzeki miała charakter techniczny (zaproponowano budowę zapory), co mimo skutecznej ochrony przed wezbraniem rzeki wpłynęłoby niekorzystnie na funkcjonowanie przyrodnicze doliny oraz spotęgowałoby konflikt funkcjonalno-przestrzenny (m.in. ograniczenie dostępności do zbiornika ze względu na bardzo strome zbocza). W artykule przedstawiono główne założenia regulacji naturalnej Babicy uwzględniającej zarówno potrzeby gospodarcze jak i przyrodnicze oraz społeczne - zmniejszając spadek rzeki i spowolniając jej odpływ z jednoczesnym zachowaniem walorów przyrodniczych. Proponowana rewaloryzacja doliny Babicy pozwoli na odzyskanie przez miasto cennych przyrodniczo i krajobrazowo terenów, ograniczy zagrożenie powodziowe oraz umożliwi pełnienie funkcji "korytarza" łączącego obszar Parku Krajobrazowego Wzniesienia Elbląskie z terenami otwartymi miasta.