Z badań nad składem chemicznym obiektów drewnianych z kopalni soli w Wieliczce

W sześciu próbkach zasolonego drewna z kopalni soli w Wieliczce oznaczono zawartość strukturalnych (lignina, celuloza i pentozany) i ubocznych składników drewna (substancje rozpuszczalne w wodzie, mieszaninie etanolu z benzenem, 1-procentowym roztworze NaOH, popiół) oraz pH. Badane obiekty pozostawały w podziemiach kopalni od 50 do-400 lat. Reprezentowały drewno bukowe, jodłowe i sosnowe. Różniły się zabarwieniem od czarno-brązowego do lekko zszarzałej barwy naturalnego drewna i stanem zachowania (struktura zwarta lub drewno kruche, zdegradowane). W drewnie badanych próbek stwierdzono wysoką zawartość popiołu (8,93 - 39,40%), substancji rozpuszczalnych w wodzie (11,17 - 71,97%) i w roztworze wodorotlenku sodu (21,14 -83,26%). Kwasowość badanego drewna była niska (pH w granicach 1,95 do 5,28). Zawartość ligniny nie wykazała różnic w porównaniu z drewnem współczesnym, a zawartość celulozy była niższa (19,16 - 39,55%) niż w drewnie współczesnym tylko dla próbek silnie przebarwionych i zdegradowanych wskutek nasycenia związkami żelaza.

---

Wood located in the underground of the salt mine in Wieliczka in the form of structures supporting roofs and walls as well as machines and miner's equipment has been gradually saturated with rock salt during tens and hundreds of year. The aim of the research was to verify the notion that salt preserves wood. The following tests were conducted: organoleptic (colour, surface structure, preservation condition of wood), anatomical (taxonomical, determination of wood species), and chemical (determination of the content of mineral substances, lignin, cellulose, pentosanes, substances soluble in water, in ethanol-benzene mixture, and in sodium hydroxide solution, as well as determination of acidity). Beech wood, pine wood and fir wood was examined. Based on conducted research it may be stated that high salinity of wood encountered in natural conditions in the salt mine in Wieliczka contributed to preservation of the wood structure through tens and even hundreds of years since the wood was placed in the mine, provided that the wood had no contact with iron which under condition of high salinity is subjected to intensive processes of electrochemical corrosion and creates compounds which penetrate wood, thus accelerating its destruction.