66 lat niesłusznej infamii Jana Czochralskiego

W czerwcu 2011 r. Politechnika Warszawska przywróciła cześć swojemu profesorowi i doktorowi honoris causa Jonowi Czochralskiemu (1885-1953) zakwestionowaną 66 lat wcześniej w wyniku niepełnej i krzywdzącej oceny Jego postawy podczas II wojny światowej, Odkrycie dokumentów wskazujących na współpracę prof. Czochralskiego z wywiadem Armii Krajowej ostatecznie przekonało senatorów Politechniki do zmiany dotychczas negatywnego stanowiska uczelni wobec Profesora. Przedstawiony został skrótowy życiorys prof. Jana Czochralskiego i Jego najważniejsze trzy dokonania: radiomikroskop, tzw. metal kolejowy B (czyli bezcynowy stop na panewki łożysk kolejowych), który zapewnił mu dobrobyt i słynna metoda otrzymywania monokryształów, która zapewniło mu trwałe miejsce w historii nauki.

---

In June of 2011 the Warsaw Technical University (Politechnika Warszawska) exo-nerated its professor and doctor honoris causa Jan Czochralski (1885-1953) from the false accusations and restored his honors. These were questioned in the first decision of Academic Senate 66 years earlier as a result of incomplete and harmful evaluation of his position during WWII. The discovery of documents indicating prof. Czochralski's collaboration with the Polish Home Army (AK) intelligence unit led the Academic Senate to change its negative opinion of prof. Czochralski. We present the short biography of Czochralski to highlight his three main discoveries: radio-microscope, so-called railway metal B (tinless alloy for railway bearings), which secured a high standard of living for him, and famous "Czochralski method" of single crystal growth. By this last discovery he earned a place in the books of history of science.