Metody wyznaczania wartości parametrów sprężystych na przykładzie iłów plioceńskich dla centralnego odcinka II linii metra w Warszawie

W artykule zostały przedstawione metody badań laboratoryjnych i polowych wykorzystywanych w celu oznaczenia wartości modułów sprężystych iłu mio-plioceńskiego, dla potrzeb projektowania robót tunelowych II linii metra w Warszawie. Badania laboratoryjne wykonano z zastosowaniem tzw. Bender Element System a dla porównania wyników wykonano badania polowe z zastosowaniem geofizyki otworowej metodą crosshole. Autorzy przedstawili wyniki badań parametrów sprężystych - modułu sprężystości G oraz modułu odkształcenia E - w zakresie małych odkształceń. W badaniach laboratoryjnych uzyskano mniejsze o około 20-30% wartości prędkości fal w stosunku do badań terenowych, a więc także mniejsze wartości modułów. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono zróżnicowanie wartości parametrów odkształceniowych w różnych sytuacjach geologicznych występowania iłów trzeciorzędowych (zaburzonych glacitektonicznie). Otrzymane wyniki potwierdzają celowość stosowania metod geofizyki otworowej (rzadko wykorzystywanej w praktyce krajowej) do wyznaczania parametrów odkształceniowych gruntów dla konstrukcji inżynierskich.

---

The article presents the results of laboratory and field tests of Pliocene clays made for the design of tunnel works on the second metro line in Warsaw. For the interpretation the four soil samples were used with intact soil structure and geophysical data from three boreholes. In laboratory studies triaxial apparatus was used with a lateral displacement sensors, resonant column and Bender Element System. Using this set of equipment reduces the range of variation of deformation module. During the field tests borehole geophysics were used - a cross-hole method. This method allows the detection of even thin interstratification (eg. sand lenses within the clay) or large objects like boulders, and also gives the results of a large (and permanent) accuracy and resolution at all depths. The authors present the results of the elastic parameters measurements - elastic and deformation modulus - in the small deformation range on the example of preconsolidated Pliocene clays of Warsaw. Obtained results allowed to observed large strain differentiation within the Tertiary clays. Differences were observed between the results of laboratory tests (BES) and the in-situ testing (cross-hole method). This may result from relaxation of soil samples before they were subjected to laboratory testing. The obtained results indicate the desirability of the use of borehole geophysics to determine the deformation parameters.