Przemiany podczas chłodzenia w kilku stalach o składzie nominalnym Fe-26Ni-Ti rejestrowane z użyciem wagi magnetycznej

W artykule omówiono wyniki analizy krzywych termomagnetycznych, zarejestrowane za pomocą wagi magnetycznej, które wykorzystano do wyznaczenia temperatur krytycznych oraz cech przemiany gamma <-> alpha' w kilku stalach o składzie chemicznym zbliżonym do składu stopu Fe-26Ni-2Ti, zawierających ponadto dodatki aluminium, molibdenu lub niobu. W porównaniu z wcześniej przeprowadzonymi badaniami dylatometrycznymi i kalorymetrycznymi analiza krzywych termomagnetycznych dostarczyła nowych informacji o przemianach zachodzących w tych stalach podczas chłodzenia. Użycie metody magnetycznej ujawniło przemianę pewnej ilości austenitu paramagnetycznego w austenit ferromagnetyczny. W gruboziarnistych próbkach stali N25T2M obserwowano izotermiczną przemianę austenitu w martenzyt, natomiast w gruboziarnistych próbkach stali N28T3J przemianę atermiczną z wybuchami, obie stwierdzone we wcześniejszych obserwacjach mikroskopowych i w słyszalnych efektach dźwiękowych. Występowanie przemiany magnetycznej austenitu i przemiany martenzytycznej z wybuchami, z powstawaniem martenzytu soczewkowego, świadczy o porządkowaniu się struktury krystalicznej austenitu przed jego przemianą w martenzyt.

---

The results of the analysis of thermomagnetic curves registered by means of the magnetic balance, have been used to determine the critical temperatures and characteristics of the gamma <-> alpha' transformation in several steels of the Fe-26Ni-Ti type containing some additions of aluminium, molybdenum or niobum. Compared with the previously performed dilatometric and calorimetric investigations, the analysis of thermomagnetic curves has supplied new information on transformations taking place in these steels during cooling. Thanks to the use of the magnetic method the transformation of a certain amount of paramagnetic austenite into ferromagnetic austenite was revealed. In coarse-grained specimens of the N25T2M steel an isothermal transformation of austenite into martensite was observed while in the case of the N28T3J steel an athermal transformation with bursts occured. The existence of both these transformations was corroborated by the previously performed microscopic observations as well as by audible sound effects. the occurrence of the magnetic transformation of austenite and of the martensite burst transformation resulting in the generation of lenticular martensite is indicative of the ordering process in the crystal structure of austenite prior to its transformation into martensite.