Wpływ twardych warstw powierzchniowych typu TiN+(Ti, Al, Si)N+TiN na własności użytkowe cermetali narzędziowych i węglików spiekanych

W pracy przedstawiono wyniki badań strukturalnych, własności mechanicznych oraz eksploatacyjnych przeciwzużyciowych powłok typu TiN+mono lub multi (Ti, Al, Si)N+TiN naniesionych w procesie PVD na podłoże z cermetali i węglików spiekanych. Przedstawiono badania strukturalne naniesionych powłok oraz podłoża w elektronowym mikroskopie skaningowym i na mikroskopie świetlnym. Oceny przyczepności pokryć naniesionych na węgliki spiekane i cermetale dokonano metodą zarysowania. Własności skrawne badanych materiałów określono na podstawie technologicznych prób ciągłego skrawania stali C45E. Jako kryterium oceny stopnia zużycia ostrza skrawającego przyjęto szerokość pasma zużycia na powierzchni przyłożenia narzędzia VBmax=0,2 mm, dla obróbki wykańczającej. Badania twardości podłoża i mikrotwardości naniesionych powłok przeprowadzono na ultramikrotwardościomierzu przy obciążeniu 70 mN. Dokonano również pomiarów chropowatości powierzchni przed naniesieniem powłok oraz po przeprowadzonym procesie PVD.

---

The paper presents results of the structural examinations, tests of mechanical and working properties of thin anti-wear coatings of the TiN+mono or multi (Ti, Al, Si)N+TiN type, deposited in the PVD process onto the substrate from the tool cermets and sintered carbides. Structural examinations are presented of the applied coatings and their substrate made on the scanning electron microscope and on the light microscope. The lowest force Lc called the critical load was determined basing on the acoustic emission value (AE), at which loss of the coating adhesion to the substrate occurs. Cutting properties of the investigated materials were determined basing on the technological continuous cutting tests of the C45E steel. Width of the wear band on the tool flank VBmax=0,2 mm was assumed as the cutting edge wear criterion for finishing. Substrate hardness tests and microhardness tests of the deposited coatings were made on the ultramicrohardness tester at 70 mN load. Surface roughness tests were also made before depositing the coatings and after completing the PVD process.