Azotowanie stali konstrukcyjnych obrobionych plastycznie .Część 7: Wpływ metody obróbki plastycznej powierzchniowej na skutki azotowania

Praca jest ostatnią częścią cyklu artykułów prezentujących wyniki badań zrealizowanych w ramach projektu KBN pt. "Obróbka cieplno-chemiczna obrobionych plastycznie wyrobów". W niniejszym artykule porównano wpływ powierzchniowej obróbki plastycznej na skutki azotowania (jonowego lub metoda NITREG) pięciu różnych stali. Porównano wyniki badania chropowatości, twardości oraz wyniki badań strukturalnych, które obejmowały badania rentgenostrukturalne składu fazowego warstw dyfuzyjnych oraz rozkłady azotu w tych warstwach. Badania technologii obejmującej procesy plastycznego kształtowania i azotowania wykazały korzystne na ogół zmiany struktury i własności warstwy wierzchniej stali. Stan powierzchni próbek po nagniataniu zależał od zastosowanej metody i ulegał pogorszeniu po azotowaniu, które spowodowało wzrost parametrów chropowatości. Nagniatanie w niewielkim stopniu wpływało na wzrost twardości przy powierzchni, spowodowało natomiast wzrost grubości warstwy azotowanej, a więc głębszą penetrację azotu w stali. Skutki obróbki plastycznej były wyraźniejsze po azotowaniu jonowym w obniżonej temperaturze 400 i 450 oC. Badania zużycia wykazały korzystny wpływ złożonych technologii ( kombinacja nagniatania i azotowania) na ścieralność stali.

---

The paper is the last part of the cycle of articles which are presentation results of the research realised in project KBN "Thermochemical treatment of plastic deformed products". In this paper compared the influence surface plastic deformation methods on results of the nitriding (by two processes) of five different steels. Results of the research of the roughness, hardness and results of the structural analysis were compared. The last contains phase analyses of the surface layer and the distribution of the nitrogen though layer. The research on processes containing plastic deformation and nitriding shown on the whole advisable changing of the structure and the properties of the surface layer of the steels. The state of the surface of specimens after burnishing depended on the method and went to the deterioration after nitriding, which made the roughness bigger. The burnishing slightly influences on the increase of the hardness near the surface but it provoked the growth of the thickness of the layer. The results of the plastic deformation were more distinct after nidriding in the low temperature (400 i 450 C). The result of the wear testing an specimens treating by the complex treatment (burnishing and nitriding) was advantageous.