Assessment of Common Flax (Linum usitaissimum L.) Usability for Phytoremediaton of Soil Contaminated with Heavy Metals

The results of strict pot experiment concerning the assessment of common flax suitability for phytoremediation of soils contaminated with heavy metals were presented. A weighted mean contents of the studied elements ranged between: [formula]. Heavy metal utilisation by the studied plant was diversified. Irrespective of the treatment, a comparison of heavy metal per cent utilisation by flax reveals that it is possible to arrange the elements in the following order beginning from the highest values: Cd, Zn, Ni, Cu and Pb. The order shows that flax utilised Cd to the greatest extent and Pb to the smallest

---

Akumulacja toksycznych substancji w glebach uprawnych stanowi jedną z przyczyn zaburzenia systemu ekologicznego. Wśród zanieczyszczeń szczególną rolę w okręgach przemysłowych odgrywają metale ciężkie. Problem usuwania metali ciężkich nabiera więc szczególnego znaczenia. Wdrażane są metody wymagające dłuższego czasu, ale wpływające znacznie łagodniej na zmiany aktywności biologicznej gleb. W metodach tych, określanych mianem fitoremediacji (fitoekstrakcja, fitostabilizacja, rizofiltracja), wykorzystywane są rośliny do usuwania bądź stabilizowania zanieczyszczeń. Celem podjętych badań była ocena przydatności lnu włóknistego do fitoekstrakcji biologicznej. Badania przeprowadzono w 2001 r. w warunkach doświadczenia wazonowego. Schemat doświadczenia obejmował 5 obiektów (każdy w 4 powtórzeniach): obiekt kontrolny (bez dodatku metali ciężkich) i 4 obiekty zawierające wzrastające dawki metali ciężkich. Metale ciężkie zastosowano w formie wodnych roztworów soli: [wzór]. Do doświadczenia wykorzystano glebę mineralną o składzie granulometrycznym pyłu ilastego. Najwyższy poziom zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi wynosił: [wzór] gleby. Okres wegetacji lnu włóknistego wynosił 104 dni. Po zebraniu roślin określono ilość plonu. Następnie próbki roślin poddano mineralizacji na sucho w piecu muflowym w temp. 450.C. Zawartość Cd, Pb, Ni, Cu, Zn oznaczono metodą ICP-EAS (atomowa spektrometria emisyjna z indukcyjnie wzbudzoną plazmą). Istotny wpływ na ilość plonu miał poziom zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi. Obniżenie plonu w odniesieniu do obiektu kontrolnego w zależności od obiektu mieściło się w zakresie 15-88%. Stwierdzono istotną zależność między zawartością Cd, Pb, Ni, Cu i Zn w glebie a zawartością tych metali w częściach wskaźnikowych testowanej rośliny. Średnia ważona zawartości badanych pierwiastków mieściła się w granicach: [wzór]. Wykorzystanie metali ciężkich przez badaną roślinę było zróżnicowane. Porównując procentowe wykorzystanie metali ciężkich przez len, niezależnie od obiektu, można ustalić szereg od wartości największych w następującej kolejności: Cd, Zn, Ni, Cu, rb. Z powyższego szeregu wynika, że Cd był wykorzystywany przez len włóknisty w największym procencie, a Pb w najmniejszym.