Tytuł pozycji:
Options of using Zn-contaminated soil for the production of some agricultural crops
Soil samples were taken from the top (ploughing) layer of soil contaminated with Zn for a long period. In dependence on the source of contamination, Zn contents (estimated in 1 mol. dm-3 HCI solution) were 45-60, 127-131, 186-194 and 263-298 mg · kg-1. The effect of increased Zn levels on yields and health status of seeds of winter rape and of ryegrass hay was studied in a vegetation pot trial. The yields of seeds of winter rape increased proportionally to the level of Zn in the soil. The highest yields were obtained on the soil, which contained 186 mg Zn · kg-1. A further increase of the Zn level in the soil resulted in the depression of both seed and straw yields. The content of Zn in seeds increased in dependence on the level of Zn in soil and increased from 50.8 to 84.6 mg · kg-1. The content of Zn in the straw increased too, viz. from 50.9 to 203 mg · kg-1. Higher levels of zinc in the soil showed a more marked effect on the Zn content in straw than in seeds. In seeds, the Zn content decreased with the increasing level of zinc from 37.1 to 19.4%. The content of available zinc in the soil bad no statistically significant effect on dry matter yields of ryegrass, but bad a positive effect only on the production of dry matter in the period among the individual cuts. The highest increase in dry matter production was monitored in the variant with a content of 127 mg Zn · kg-1 in the soil in the first and second cut. The Zn level in the soil was seen to have a marked effect on the Zn concentration in the plants. The lowest Zn concentration appeared in the 1st cut. From the 2nd cut the Zn level increased to a favourable level, however in no case did it exceed a high to toxic level. On soil with a higher level of Zn the selection of a suitable crop is inevitable if we are to produce a healthy and safe product.
Próbki gleby pobrano z wierzchniej (ornej) warstwy gleby zanieczyszczonej Zn przez dłuższy okres. W zależności od źródła zanieczyszczenia, zawartości Zn (oznaczona w roztworze 1 mol HCI · dm-3) wynosiły 45-60,127-131,186-194 i 263-298 mg · kg-1. Wpływ wzrastających poziomów Zn na plony i stan zdrowotny nasion rzepaku ozimego i siana z rajgrasu badano w wazonowym doświadczeniu wegetacyjnym. Plony nasion rzepaku ozimego wzrastały proporcjonalnie do poziomu Zn w glebie. Największe plony uzyskano na glebie, która zawierała 186 mg Zn · kg-1. Dalszy wzrost poziomu Zn w glebie skutkował zmniejszeniem ilości plonu zarówno nasion, jak i słomy. , Zawartość Zn w nasionach wzrastała w zależności od poziomu Zn w glebie od 50,8 do 84,6 mg · kg-1. Zawartość Zn w słomie także wzrastała, mianowicie z 50,9 do 203 mg · kg-1. Wyższe poziomy cynku w glebie wykazały znaczny wpływ na zawartość Zn w słomie i nasionach. W nasionach zawartość Zn obniżyła się ze wzrostem poziomu cynku od 37,1 do 19,4%. Zawartość przyswajalnego cynku w glebie nie miała statystycznie znaczącego wpływu na plon suchej masy rajgrasu, ale miała pozytywny wpływ tylko na produkcję suchej masy w okresie pomiędzy poszczególnymi pokosami. Największy wzrost produkcji suchej masy obserwowano w wariancie z zawartością 127 mg Zn · kg-1 w glebie w pokosach pierwszy i drugim. Poziom Zn w glebie wydawał się mieć wyraźny wpływ na zawartość Zn w roślinach. Najmniejszą zawartość Zn obserwowano w pierwszym pokosie. Od drugiego pokosu poziom Zn wzrastał do korzystnego poziomu, jednak w żadnym przypadku nie przekraczał wysokości poziomu toksycznego. Na glebie z wyższym poziomem Zn dobór odpowiedniej rośliny jest niezbędne, jeśli chce się wytwarzać zdrowe i bezpieczne produkty.
These experiments were carried out within the framework of the research project of the Faculty of Agronomy, Mendel University of Agriculture Brno, Czech Republic No. MSM CEZ 2.308/98:432100001.
