Assessment of trace elements content in soil and vegetables from an allotment garden in Brzesko-Okocim. Heavy metals content

Heavy metals contaminated of soils are absorbed by the plants and take place their biomagnificalian in a food chain. As a result they may threaten ofhuman health and life. The aim of investigation was estimate of heavy metals content in soil and root vegetables grown in an allotment garden in Brzeska-Okocim terrain. The study was carried out in autumn 2002. Most frequently cultivated vegetables: carrot, celery and parsley (both root and haulm) and also soil samples were collected. In soil and vegetables content of Zn, Cu, Ni, Cr, Cd and Pb were assessed by ICP-EAS method. Heavy metals content was diversified in different extend. Zn and Pb level showed considerable larger changeability than Cu and Cr, and Ni and Cd content was diversified in a smaller degree. All soils bad natural Ni and Cr content, 92.3% natural Pb content, and 65% - natural Zn level. Remainder soils proved elevated Pb and Zn level, and according to ISSPC criterion in 4% of soils confirmed weak Zn contamination. All soils bad admissible Cd and Cu content for ecological farms, and according to ISSPC criteria this Cd content bad 96.2% and Cu - 50% of samples. Heavy metals content in soils was positively correlated with soil pHkcl, organic matter and available phosphorus and potassium contents. The soils of examined garden on an average contained less Cd and Zn, similar amount of Pb and a little more Cu than those from Kraków allotment garden. Heavy metals level in vegetables depended on plant species, tested organ, element content in soil and allotment location. The haulm generalIy accumulated maTe metals, especialIy Pb, Zn, Ni and Cr, and storage roota contained made Cu and Cd. Cu and Ni content were comprised in admissible limits for consumption plants. Natural Cr leve1 was exceeded in 5.7%, and admissible Zn content - in 11% of samples (celery and parsley haulm). Cd content in 71.3% and Pb in 32% of samples fulfilled criteria of consumption utility. Cd level in 68% and Pb in 93% of samples suited norms for dried vegetables. The vegetables contained less metals than those from allotment garden in Kraków and Warsaw. Exceeds of admissible values maybe a result of location of allotment garden in the flooded terrace of Uszwica river and in presence nearness of highway Kraków-Przemyśl.

---

Metale ciężkie zanieczyszczające gleby są pobierane przez rośliny i następuje ich biomagnifikacja w łańcuchu pokarmowym. Na skutek tego mogą zagrażać zdrowiu i życiu człowieka, dlatego celem badań była ocena ich zawartości w glebie i warzywach korzeniowych uprawianych w ogrodzie działkowym na terenie Brzeska-Okocim. Badania przeprowadzono jesienią 2002 r. Pobierano najczęściej uprawiane warzywa: marchew, seler i pietruszkę (korzenie i nać) oraz próbki gleby. W glebie i warzywach oznaczono zawartość Zn, Cu, Ni, Cr, Cd i Pb metodą ICP-EAS. Zawartość metali ciężkich była zróżnicowana w niejednakowym stopniu. Poziom Zn i Pb wykazywał znacznie większą zmienność niż Cu i Cr, a zawartość Ni i Cd była najmniej zróżnicowana. Wszystkie gleby miały naturalną zawartość Ni i Cr, 92,3% naturalną zawartość Pb, a 65% - naturalny poziom Zn. Pozostałe gleby wykazywały podwyższony poziom Pb i Zn, a wg kryteriów IUNG w 4% gleb stwierdzono słabe zanieczyszczenie Zn. Wszystkie gleby miały dopuszczalną zawartość Cd i Cu dla gospodarstw ekologicznych, a wg kryteriów IUNG taką zawartość Cd miało 96,2% a Cu - 50% gleb. Zawartość metali ciężkich była dodatnio skorelowana z pHkch zawartością materii organicznej oraz przyswajalnego fosforu i potasu. Gleby badanego ogrodu zawierały średnio mniej Cd i Zn, podobną ilość Pb i nieco więcej Cu niż gleby ogrodów działkowych Krakowa. Poziom metali ciężkich w warzywach zależał od gatunku rośliny, badanego organu, zawartości składnika w glebie oraz lokalizacji działki. Nać kumulowała więcej metali, zwłaszcza Pb, Zn, Ni i Cr, a korzenie spichrzowe więcej Cu i Cd. Zawartość Cu i Ni mieściła się w granicach dopuszczalnych dla roślin konsumpcyjnych, a zawartość Cr przekraczała naturalny poziom w 5,7% próbek (nać selera i pietruszki). Dopuszczalna zawartość Zn była przekroczona w 11 % próbek (nać selera i pietruszki). Zawartość Cd w 71,3% a Pb w 32% próbek spełniała kryterium przydatności konsumpcyjnej. Poziom Cd w 68% i Pb w 93% próbek odpowiadał normom dla suszonych warzyw. Warzywa zawierały mniej metali niż te z innych ogrodów działkowych (Kraków i Warszawa). Przyczyną przekroczeń dopuszczalnych zawartości może być lokalizacja ogrodu w tarasie zalewowym rzeki Uszwica oraz obecnie bliskość ruchliwej drogi Kraków-Przemyśl.