Element ratios in soils on traffic circles as indices of environmental hazards

The aim of study was to evaluate the ratios of multivalent elements (C, N, S) occurring in soil organic matter to mobile forms of trace elements of traffic circles. Suddy was performed on 12 representative traffic circles in: Lublin. Organic-C, total-N and total-S contents were determined in soil samples. Mobile forms of trace elements: Fe, Mn, Zn, Cu, Cr, Ni, Cd and Pb were determined after extraction the soil samples with 1 mol. dm-3 HCI solution. Molar ratios of elements were calculated as ration of C, N, S to mobile forms of trace elements. Traffic circles much varied referring to the properties and conditions in soil, then the occurrence of determined elements was presented in a form of the series of content expressed on a base of amount of substance unit: C > S > N as well as: Fe > Mn > Zn > Cu > Pb > Ni > Cr > Cd. The series of determined elements expressed in mass unit was the same for C, N and S, and for trace elements as follows: Fe > Zn >Mn> Cu > Ni > Cr > Pb > Cd. The lowest variability was found for ratios of mobile Ni to total forms of both C, N and S. Therefore, it could be accepted that C : Ni, N : Ni and S : Ni ratios might be considered as interesting indices of elements in environmental studies. Further investigations upon the indices of environmental hazard basing on element contents in soils should take into account such selection of extraction methods to make possible the evaluation of the dependence between native trace element contents in soils from elements of civilization pollution.

---

Celem badań było określenie stosunków pierwiastków zmiennowartościowych (C, N, S), występujących głównie w substancji organicznej gleby, do mobilnych form pierwiastków śladowych na rondach drogowych. Badania przeprowadzono na 12 rondach drogowych zlokalizowanych w Lublinie. W próbkach glebowych oznaczono zawartość C-organicznego, N-ogólnego i zawartość S-ogólnej. Mobilne formy pierwiastków śladowych w glebie Fe, Mn, Zn, Cu, Cr, Ni, Cd i Pb oznaczono po ekstrakcji materiału glebowego 1 mol HCl. dm-3. Obliczono stosunki molowe pierwiastków, jako C, N i S do oznaczonych mobilnych form pierwiastków śladowych. Ronda drogowe były bardzo zróżnicowane pod względem właściwości i warunków glebowych, a zatem występowanie oznaczonych pierwiastków przedstawiono szeregami zawartości wyrażonymi na podstawie jednostki liczności materii: C > S > N oraz Fe > Mn > Zn > Cu > Pb > Ni > Cr > Cd. Natomiast szereg zawartości oznaczonych pierwiastków wyrażony w jednostce masy: C, N i S był taki sam, a szereg pierwiastków śladowych był odmienny Fe > Zn > Mn > Cu > Ni > Cr > Pb > Cd. Najniższą zmienność miały zgodnie stosunki mobilnego Ni względem ogólnych form C, N i S, można było zatem przyjąć, że wartości stosunków C : Ni, N : Ni oraz S : Ni mogłyby być rozważane jako interesujące stosunki pierwiastków w badaniach środowiskowych. Dalsze badania nad wskaźnikami zagrożeń środowiskowych na podstawie zawartości pierwiastków w glebach powinny uwzględniać taki dobór metod ekstrakcyjnych, aby była możliwość określenia rodzimej zawartości pierwiastków śladowych w glebach od pierwiastków pochodzących z zanieczyszczeń cywilizacyjnych.