Ocena efektywności funkcjonowania pasów autobusowych w Warszawie z wykorzystaniem metod symulacji ruchu

Uprzywilejowanie w ruchu pojazdów komunikacji autobusowej w postaci wydzielonych pasów oraz priorytetów w przejazdach przez skrzyżowania wpływa korzystnie na wzrost prędkości komunikacyjnej na odcinkach tras, na których zastosowano takie rozwiązania i na zwiększenie niezawodności obsługi. Jest to pozytywnie odbierane przez pasażerów. Zmiany te zwykle oznaczają także poprawę punktualności i regularności kur-sowania pojazdów, czyli czynników decydujących o wielkości czasu oczekiwania na przejazd, a także - co jest bardzo ważne - powodujących wzrost zaufania użytkowników do całego systemu transportu publicznego w mieście. W Warszawie rozwiązania nadające priorytety w ruchu dla autobusów są stosowane w niewielkim stopniu. Wydzielone pasy autobusowe wprowadzono na 17 odcinkach ulic (14,3 km), a ich brak jest silnie odczuwalny w obszarze centralnym miasta oraz na trasach do niego dojazdowych, na których w godzinach szczytu prędkość autobusów spada znacząco. Szczególnie niekorzystnie wypada porównanie Warszawy z innymi miastami europejskimi. Warszawski wskaźnik długości wydzielonych pasów autobusowych (w km/mln mieszkańców) na poziomie 8,9 jest zdecydowanie niższy niż w Pradze (235), Berlinie (198), Wiedniu (185), Rzymie (108), Helsinkach (102) czy Madrycie (93). Tymczasem wyniki badań ocen i preferencji, przeprowadzonych w 2005 w ramach Warszawskich Badań Ruchu wskazały, że wśród mieszkańców miasta można liczyć na pozytywny odbiór uprzywilejowania transportu. publicznego. Na pytanie "czy słuszne jest uprzywilejowanie transportu publicznego, mimo że może to pogorszyć warunki ruchu samochodów osobowych", aż 81,4% ogółu respondentów odpowiedziało "tak". Nawet wśród "zmotoryzowanych" ankietowanych, procent pozytywnych odpowiedzi był wysoki i wyniósł od 74,5% (wśród gospodarstw domowych posiadających dwa lub więcej samo-chodów) do 80,6% (wśród gospodarstw posiadających jeden samochód). Co więcej w ciągu ostatnich 12 lat odnotowano wzrost pozytywnych opinii w sprawie uprzywilejowania transportu publicznego i spadek ocen negatywnych. W roku 2005, w stosunku do roku 1993 odsetek odpowiedzi pozytywnych wzrósł z 64% do 81,4%, a odpowiedzi negatywnych spadłz 16,1 % do 7,1 %.

---

Bus transport priorities, for example dedicated bus lanes or priorities in traffic lights are an important tools strengthening the public transport in everyday competition with private cargo. Bus lanes allow for an increase of travel speed, and make PT services more relia-ble and punctual, what is po sitively accepted by the passengers. In case of Warsaw bus transport priorities are insufficient. There are less then 15 km of bus lanes and only few priorities in traffic lights. The paper presents results of the analysis of the two bus corridors in Warsaw (one located in the central area and one located in the main corridor connecting the residential district with central area) with the aim to introduce dedicated bus lanes. The analysis was based on detailed traffic surveys and microsimulation models, used for the analysis of the bus lanes effectiveness. The paper presents the methodology of the analysis and achieved results. In both cases large passengers time savings were proved, with interesting results concerning the impact on the individual car users.