Węzły i sploty DNA

Przedstawiono przegląd literatury poświęconej węzłom i splotom (katenanom) DNA. Węzły stanowią splątane struktury cykliczne, a sploty to co najmniej dwie struktury cykliczne przeplecione wzajemnie tak jak ogniwa łańcucha, które w żadnym rzucie na płaszczyznę nie mogą być przedstawione jako zamknięte krzywe bez samoprzecięć (skrzyżowań). Podano przykłady węzłów i splotów powstających w procesach re-plikacji i rekombinacji DNA oraz przybliżono metody ich badania. Omówiono też zmierzające do określenia prawdopodobieństwa powstawania struktur topologicznych DNA prace modelowe wykonywane metodami mechaniki molekularnej, a także koncepcję węzłów i splotów idealnych pozwalającą na uzyskanie korelacji pomiędzy elektroforetyczną ruchliwością oraz współczynnikiem sedymentacji rzeczywistych węzłów i splotów DNA a parametrami węzłów i splotów idealnych.

---

A review of DNA knots and links (catenanes) is presented. Knots are interlaced cyclic structures while links are at least two cyclic structures mutually interlaced, as chain links are, which no projection on a plane without crossing points exists for. The examples of DNA knots and links, that are produced by replication and recombination processes, have been given as well as the methods of their investigations have been brought. Model research works focused on determining the probability of topological structures creations, with using molecular mechanics methods, have been discussed. An idea of ideal knots and links, allowing to find the correlations between electrophoretic mobility and sedimentation coefficient of real DNA knots and links and parameters of ideal ones, was discussed.