Rola grafitu w tribologii wysokotemperaturowej stopów na osnowie żelaza na przykładzie mechanizmów zużywania się walców hutniczych

W pracy opisano wpływ wydzieleń grafitu na mechanizm zużywania się staliw adamitowych oraz żeliwa sferoidalnego w warunkach cyklicznego nagrzewania i chłodzenia jak i cyklicznie przykładanych wysokich naprężeń jednostkowych. Próby tribologiczne zostały wykonane w warunkach przemysłowych na walcowni gorącej. Badania wykonano na dwóch grafityzowanych walcach staliwnych oraz dwóch walcach ze stopowego żeliwa sferoidalnego połowicznego. Wyniki badań odniesiono do wcześniej wykonanych prób na walcach hutniczych nie zawierających w swojej mikrostrukturze wydzieleń grafitu. Niniejsze badania pozwoliły określić wpływ wydzieleń grafitowych na zarodkowanie oraz rozprzestrzenianie sie pęknięć zmeczeniowo-cieplnych oraz zużycie przez wykruszanie walców hutniczych.

---

The influence of graphite on the wear mechanisms of adamite cast steels and cast iron subjected to cyclic heating/cooling and cyclic unit pressures was discussed in this paper. The analysis was performed on the basis of industrial tests conducted in the hot rolling mill (Fig. 2; Tab. 3). The research was carried out on 2 adamite cast steel rolls and 2 cast iron rolls having spheroidal graphite in their microstructure (Fig. 1; Tab. 1 and 2). The results of this research were compared to previous investigations performed on rolls of different type (cast steel rolls, hardened and tempered steel rolls or normalized steel rolls), as well as on cast steel rolls of the same type, but having no graphite in their structure. This research allowed determining the role of graphite in thermal and fatigue crack nucleation (Fig. 3-5) as well as their propagation (Fig. 6) and wear by spallation (Fig. 7).