Wykorzystanie elektrochemicznej izolacji faz dla potrzeb rentgenowskiej jakościowej analizy fazowej

Głównym celem badań przeprowadzonych w ramach niniejszej pracy było poszukiwanie szybkiej metody izolowania węglików wydzielonych w trakcie eksploatacji stali 15HM w elementach urządzeń stosowanych w energetyce. Pozwala to bowiem ocenić stopień zużycia materiału i określić jego przydatność do dalszej pracy. Ze względu na zbyt mały udział objętościowy faz węglikowych nie mogą być one identyfikowane metodą dyfrakcyjną w próbkach litych. Zachodzi konieczność rozpuszczenia osnowy metalicznej i uzyskanie izolatu węglikowego. Proces izolacji jest bardzo czasochłonny. Aby otrzymać wystarczające dla rentgenowskiej analizy dyfrakcyjnej ilości wyizolowanych węglików konieczny jest czas rzędu kilkudziesięciu godzin. Dlatego zbadano wpływ zwiększenia stężenia, wybranego na podstawie analizy dostępnej literatury technicznej, elektrolitu oraz zmian warunków prądowych prowadzenia procesu elektrolizy na ilość i jakość otrzymywanych izolatów węglikowych.

---

Parameters of carbide phase electrochemical separation in electrolytes solutions of 15HM heat resistant steel, used in thermal power plants facilities are presented in this work. The most relevant electrolyte was chosen after investigations using technical literature. The main task of the research work was to get far better conditions of extraction process, taking into consideration the time needed to get considerable amount of carbide phase constituents. It was under investigation how the mass concentration of the electrolyte and electrochemical parameters in the electrolyte can make the electrochemical separation faster. Identyfication of electrochemically separated carbide phases by means of the XRD analysis was used to check that the carbide phases are not damaged.