Wpływ stężenia dodatku przeciwzatarciowego do oleju na tribologiczną destrukcję skojarzeń z powłoką WC/C

Celem badań było zbadanie wpływu ograniczenia ilości stosowanych dodatków smarnościowych na odporność na zacieranie i pitting skojarzenia element stalowy z powłoką WC/C-stal. Powłokę WC/C (a-C:H:W) osadzono metodą reaktywnego rozpylania w procesie PVD. Badanie zacierania (skojarzenie czterokulowe-ruch ślizgowy) wykonano za pomocą aparatu czterokulowego T-02. Badania pittingu (stożek-trzy kule - ruch toczny) wykonano za pomocą aparatu T-03. Stwierdzono, że eliminację adhezyjnych mechanizmów destrukcji materiałów w czasie tarcia przez zmniejszenie ich powinowactwa można uzyskać, nakładając przynajmniej na jeden z elementów pary trącej odpowiednią powłokę, która pozwala na znaczne ograniczenie ilości stosowanych w olejach smarowych dodatków smarnościowych.

---

The aim of presented research was to investigate the effect of reduction of concentration of extreme pressure oil additive on scuffing and pitting resistance of tribosystem WC/C-steel. The WC/C (a-C:H:W) coating was deposited using reactive sputtering method in PVD process. The scuffing tests (four-ball tribosystem, sliding) were performed by means of T-02 four-ball apparatus. The pitting tests (cone three balls tribosystem, rolling) were performed using T-03 pitting tester. It was stated that by elimination the adhesive mechanisms of destruction of materials during friction through the elimination of chemical affinity of materials by the application of the coating at least on one of the part, it is possible the significant reduction of extreme pressure oil additives.