Colour reaction of iron(III) with phenylfluorone in the presence of Triton X-100 and quaternary ammonium salts and its analytical application

Spectrophotometric determination of iron(III) utilizing the reaction with phenylfluorone (PF) in the presence of Triton X-100 and quaternary ammonium salts: cetylpyridinium chloride (CP), hexadecyltrimethylammonium chloride (CTA), dodecyltrimethylammonium bromide (DTA), benzyldimethyltetradecylammonium chloride (zeph) has been elaborated. Optimum concentrations of PF, Triton X-100 and cationic surfactants, the sequence of reagents addition and pH were estimated. Calibration plots for spectrophotometric determination of Fe(III) were constructed for the studied multi-component systems. It was found that the sensitivity of the elaborated methods depends on the chemical structure of cationic surfactants, mainly on the length of the alkyl chain in the quaternary ammonium salt molecule. According to the measured absorptivity solubilizing properties of the surfactants used increase in the following order: CTA > CP > zeph > DTA. The most sensitive method (Fe-PF-CTA-Triton X-100, e = 1.51 × 105 L mol-1 cm-1) has been applied to the determination of iron in various milk samples and milk substituting preparations.

---

Opracowano spektrofotometryczne metody oznaczania Fe(III) w oparciu o reakcję z fenylo-fluoronem (FF) w obecności Tritonu X-100 i czwartorzędowych soli amoniowych: chlorku cetylopirydyniowego (CP), chlorku heksadecylotrimetyloamoniowego (CTA), bromku dode-cylotrimetyloamoniowego(DTA), chlorku benzylodimetylotetradecyloamoniowego (ze firo-amina). W celu uzyskania maksymalnej absorbancji zoptymalizowano stężenia FF, Tritonu X-100, kationowych surfaktantów, kolejność dodawania odczynników i zakres pH. Dla spektrofotometrycznych oznaczeń Fe(lll) w badanych układach wieloskładnikowych wykreślono krzywe wzorcowe. Stwierdzono, że czułość opracowanych metod zależy od struktury kationowych surfaktantów, a przede wszystkim od długości łańcucha alkilowego w cząsteczce czwartorzędowej soli amoniowej. Na podstawie uzyskanych molowych współczynników absorpcji można założyć, że właściwości solubilizujące użytych surfaktantów wzrastają w następującym porządku: CTA > CP > zef. >DTA. Najbardziej czułą metodę (Fe-FF-Tr.X-100-CTA, Epsilon = 1.51 x 105 L mol(-1) cm(-1) zastosowano do oznaczania Fe w mleku i preparatach zastępujących mleko.