Wpływ trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO) na zdrowie człowieka i środowisko

Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO) to grupa związków organicznych, uwolnionych do środowiska na skutek działalności antropogenicznej, które charakteryzują się wysoką opornością na degradację. Wykazują one szereg wspólnych właściwości: trwałość, możliwość transportu atmosferycznego na duże odległości oraz zdolność do biokumulacji w tkankach ludzi oraz zwierząt, w związku z czym stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia organizmów żywych. W niniejszym artykule opisano cechy TZO i ich wpływ na zdrowie człowieka i środowisko. Przedstawiono ustalenia Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych oraz udział Polski w Konwencji. Ze względu na liczne i obszerne doniesienia literaturowe, krótko scharakteryzowano wybrane TZO: dioksyny, polichlorowane bifenyle oraz DDT.

---

Persistent organic pollutants (POPs) are organic compounds, released into the environment through a variety of human activities. Due to their resistance to (bio)degradation, they have been observed to persist in the environment, to be capable of long-range transport, to bioaccumulate in human and animal tissue and to have potential hazardous impacts on the health of living organisms. The properties of POPs and their influence of human health and environment have been described. The obligations and implementation of Stockholm Convention on POPs and the Poland participation have been presented. Furthermore, the short characteristics of dioxins, polychlorinated biphenyls and DDT have been described.