Ocena metod badań wykonywanych za pomocą aparatu czterokulowego

Wykonano badania olejów smarowych: o różnej lepkości, różnym rodzaju i zawartości dodatków smarnościowych, a także olejów przekładniowych klas jakościowych API GL-3 do GL-6. Do badań użyto aparatu czterokulowego. Wykonano wszystkie zalecane w PN-76/C-04147 metody, a także metodę własną polegającą na badaniu środków smarowych w warunkach zacierania. Na podstawie dodatkowo wykonanych obliczeń oceniono wymuszenia w węźle tarcia w czasie realizacji poszczególnych metod. Wykonane badania i obliczenia pozwoliły stwierdzić, że każda z metod jest najbardziej "efektywna" tylko w odniesieniu do określonych środków smarowych. Niektóre z metod wykazują bardzo małą "czułość" na skład chemiczny badanych olejów.

---

The authors used a four-ball apparatus to test various lube oils: having different viscosity, with AW and EP additives at different concentration, and gear oils of different API GL quality levels. They employed all four-ball test methods described in Polish Standard PN-76/C-04147 as well as their own method for investigation of lubricants under scuffing conditions. The conditions in the contact zone during the realisation of the particular methods were assessed on the base of additional calculations. The results of tribological experiments and calculations enable the authors to state that each of the four-ball methods is most 'effective' only for a group of lube oils, not for all. What is more, some of the methods show very poor 'sensitivity' to chemical composition of the tested oils.