Wpływ dodatku substancji mezogennych na właściwości tribologiczne oleju parafinowego

Jako dodatki do oleju parafinowego zastosowano dwa związki, które w stanie czystym tworzą termotropowe ciekłe kryształy. Niewielka różnica w budowie powoduje różnice w strukturze tworzonych mezofaz. 1,4-(trans-n-heksylo-cyclohexylo) 4-izotiocyjanobenzen, oznaczony symbolem 6CHBT, tworzy fazę smektyczną, a 5-n-hexylo-2-(4'-izotiocyjanino-fenylo)-1,3-dioksan, oznaczony jako 6DBT, fazę nematyczną. Właściwości tribologiczne roztworów tych związków w oleju parafinowym wyznaczano za pomocą testera T-11, a ich miarą były opory ruchu. Dla nacisków 10, 20, 30 i 40 N wartości współczynnika tarcia oleju parafinowego i jego roztworów z zawartością 0,2; 0,5; 1 i 2% dodatków różniły się minimalnie. Natomiast przy obciążeniu 50 N najmniejszy współczynnik tarcia wykazywały roztwory zawierające 0,2% i 1% 6DBT oraz roztwory zawierające 0,5% 6CHBT.

---

Two compounds, which can form thermotropic liquid crystals, were applied as additives to paraffin oil. Slight differences in their structure cause differences in the formation of the mesophases created. 1,4-trans-n-hexyl- 4-iso-thiocyanobenzene (6CHBT) can form a smectic phase, while 5-n-hexyl-2-(4'-isothiocyanoaninophenyl)-1,3-dioxane (6 DBT) - nematic. Tribological properties of paraffin-oil-solutions of these compounds were assessed using the T-11 tester. Under 10, 20, 30 and 40 N loads µ-values for pure paraffin oil and its solutions containing 0.2, 0.5, 1 and 2% of additives were, in the limits of error, constant. At 50 N, however, the smallest friction coefficient was observed in the solutions containing 0.2% and 1% of 6DBT and 0.5% of 6CHBT. The results obtained can be interpreted as a result of formation of liquid-crystalline structures in the surface phase.