Właściwości przeciwzużyciowe chemicznie modyfikowanego oleju rzepakowego

Zbadano właściwości smarne produktów chemicznej modyfikacji - oksydacji, hydrolizy, transestryfikacji, addycji - naturalnych triglicerydów, pochodzących z oleju rzepakowego. Testy tribologiczne przeprowadzono za pomocą aparatu czterokulowego, w którym elementy węzła tarcia, wykonane były ze stali ŁH-15. Spośród zbadanych produktów największą skutecznością przeciwzużyciową charakteryzowała się oligomeryczna pochodna kwasów tłuszczowych otrzymana w wyniku reakcji Dielsa-Aldera - DE 10. Zapewnia ona najniższe opory ruchu, wysoką redukcję zużycia elementów trących oraz najniższą chropowatość powierzchni tarcia.

---

This work describes a lubricity of the products of chemical modification (oxidation, hydrolysis, transestrification, addition) of natural triglycerides from rapeseed oil. Rubbing tests were performed using four-ball machine (test balls were made from ŁH-15 steel). The best antiwear efficiency - among all investigated products -has been shown by the oligomeric derivative of fatty acids obtained in Diels-Alder reaction (DE-10). It assures the lowest resistance to motion and roughness of friction surface as well as high reduction of the wear of rubbed elements.