Copyright and Ethics in Architectural Practice - selected issuesy

The specific nature of the architect's profession results in the development of special professional ethics which deals specifically with the activities conducted by that group of specialists. It is usually codified by a self-government or trade associations. This results in the development of a system of norms which demonstrates both consistency and nonconformity with similar systems which may concern architectural operations - especially with the system of statutory law. It should be presumed that these nonconformities are especially significant where ethical and legal norms come in contact as the latter ones result in the emergence of real liability imposed by the state. The words by A. Zwierzchowski quoted above accurately indicate the reasonability of the system of ethical norms - they often protect the values which are not subject to legal regulation and as such they do not entail legal liability, however, their significance can be greater than applicable legislative regulations.

---

Określenie "normy etyczne" nie jest terminem prawnym (ustawowym), ale prawniczym, a więc jego znaczenie wynika z jego potocznego rozumienia. Jednocześnie powszechnie przyjmuje się, że normy takie "włączane są" do systemu prawnego poprzez klauzulę generalną "zasad współżycia społecznego". W efekcie normy etyczne, zasadniczo utożsamiane z normami moralnymi, odgrywają istotna rolę w stosowaniu przepisów prawnych, w tym dotyczącym działalności architektonicznej. Podstawową funkcją takich norm jest usuwanie ewentualnych sprzeczności pomiędzy regulacja ustawową a powszechnie akceptowanymi regułami pozaprawnymi. W systemie prawa stanowionego, którego elementem jest prawo autorskie jest to funkcja niezbędna. Dotyczy to zwłaszcza działalności architektonicznej; specyfika wykonywania tego zawodu prowadzi do wytworzenia specyficznej etyki zawodowej. Prowadzi to do powstania swoistego systemu normatywnego (zasad etyki zawodowej), który wykazuje w praktyce zarówno zgodność, jak i rozbieżność z innymi takimi systemami, które mogą dotyczyć działalności wykonywanej przez architektów - w tym zwłaszcza systemem prawa stanowionego, ale także normami moralnymi mającymi swoje źródło w etyce religijnej itp.