Wpływ zatapiania wyrobisk górniczych na jakość wód kopalnianych pompowanych przez Centralny Zakład Odwadniania Kopalń

W wyniku odwadniania zlikwidowanych kopalń, prowadzonego w celu zabezpieczenia czynnych zakładów górniczych przed zagrożeniem wodnym, do cieków powierzchniowych odprowadzane jest średnio 200 000 m3/d wód o sumarycznej zawartości chlorków i siarczanów wahającej się w granicach 0,5 - 8,0 kg/m3. W trzynastu rejonach Centralnego Zakładu Odwadniania Kopalń (CZOK) utrzymywane jest odwadnianien wyrobisk za pomocą pompowni stacjonarnych i głębinowych. Na przykładzie rejonów "Siemianowice" i "Paryż" omówiono uwarunkowania hydrogeologiczne i zmiany składu chemicznego wód dołowych w trakcie likwidacji i zatapiania wyrobisk. Z doświadczeń CZOK wynika, że prognozowane parametry jakości wód dla likwidowanych kopalń znacznie róznią się od obserwowanych, a analogie nie mają prostego przełożenia z uwagi na odmienne czynniki decydujące o ostatecznym składzie chemicznym wód. Brak możliwości zagospodarowania wód kopalnianych decyduje o ich bezpośrednim zrzucie do cieków powierzchniowych, w wyniku czego następują przeobrażenia flory i fauny odbiornika i zakłócenia procesów samooczyszczania.

---

As a result of dewatering liquidated mines continued for protect working coal mines against water menace, at the average 200 000 m3/d is discharged with summary concentration of chloride and sulfate range from 0.5 to 8.0 kg/m3. In the thirteen fields of Central Departament of Mine Drainage (CDMD) dewatering are kept by two sorts of systems: pumping stations and submerged pumps. In the example of "Siemianowice" field and "Paryż" field, changes of hydrogeological conditions and water chemical constitution was elaborated during the liquidation and mine flooding. The Departament's experience reveals that forecasting mine water quality are much different that observed results, an analogy with earlier mines are not correct because of different conditions deciding of final mine water chemical constitution. There is no possibilities to use mine water for different aims, it decides that water is discharged into surface water races, caused changes of receiving flora and fauna and water self - purification process.