Wady technologiczne oraz stan naprężeń własnych w tulejach żeliwnych odlewanych odśrodkowo

W pracy przedstawiono analizę wad technologicznych powstałych w wyniku odlewania odśrodkowego tulei wykonanych z żeliwa szarego niskostopowego. Przedstawiono różnorodność wad (np. zimne krople, rzadzizny itp.) występujących w procesie odlewania. Podjęto próbę znalezienia współzależności między warunkami technologicznymi a występującymi wadami oraz stanem naprężeń własnych. Badania mikrostruktury, jednorodności składu chemicznego, wybranych właściwości mechanicznych pozwoliły na kompleksową ocenę badanego materiału. Stwierdzono ścisłą zależność między składem chemicznym, warunkami procesu odlewania i chłodzenia a występującymi wadami i stanem naprężeń. Wykorzystano obserwacje rozkładu temperatury w procesie chłodzenia odlewów przy pomocy kamery termowizyjnej do symulacji komputerowej stanu naprężeń w charakterystycznych strefach odlewu. Wyniki symulacji były zbieżne z wynikami badań stanu naprężeń uzyskanych metodą trepanacyjną.

---

In the article is presented the analysis of technological form defects formed as a result of cast iron centrifugal casted cylinder liners. The analysis of variety of defects was presented (e.g. cold shots, blowholes etc ) occuring in process of casting. The report tries to find the correlation between technological conditions and occuring defects as weIl as state of internal stresses. Made investigations of microstructure, homogeneities of chemical composition, hardness and microhardness, fractures and mechanical properties permitted onto complex estimate of utility properties studied material. It was affirmed exact dependence between chemical composition, conditions of casting and coolings process and occuring defects and state of internal stresses. The observations of temperature distribution in the process of casts cooling at using the thermovision camera helped in the computer simulation of state of internal stresses in characteristic zones of cast. Results of computer simulation were comparade with obtain trepanation method testing results of internal stresses state.