Zagrożenie radonowe w wybranych podziemnych trasach turystycznych Sudetów

W artykule dokonano oceny ryzyka narażenia na zwiększone promieniowanie jonizujące pochodzące od radonu i produktów jego rozpadu dla osób z ogółu ludności oraz pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia zawodowego pod powierzchnią ziemi. Kontrolę przeprowadzono w trzech podziemnych czynnych trasach turystycznych: Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie, Starej Kopalni Uranu w Kletnie oraz Kopalni Złota w Złotym Stoku, które zgodnie z przepisami obowiązującej ustawy „Prawo atomowe” mogą być traktowane jak podziemne zakłady pracy, inne niż kopalnie [14, rozdz. 3, art. 23, ust. 3, pkt 1].Miarą narażenia na promieniowanie jonizujące jest dawka efektywna. Oszacowano dawki efektywne, jakie otrzymali w latach 2009, 2010 oraz na przełomie 2010 i 2011 roku pracownicy i zwiedzający podziemne trasy turystyczne. Na podstawie uzyskanych rezultatów stwierdzono, że ryzyko narażenia pracowników w związku z występującym zwiększonym promieniowaniem istnieje w każdym z badanych obiektów. Natomiast w dwóch z nich znacznie przekracza dopuszczalny roczny limit narażenia wynoszący zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa 20 mSv [11]. Dla zwiedzających pobyt w podziemnych obiektach turystycznych jest bezpieczny.

---

This paper evaluates the risk of exposure to an increased ionising radiation originating from radon and its decay products for ordinary Citizens and occupationally exposed employees who work underground. The audit was conducted on three active underground tourist routes: Bear Cave in Kletno, Old Mine of Uranium in Kletno and Gold Mine in Złoty Stok which, in accordance with the provisions of the binding Act "Atomic Law", can be regarded as underground workplaces other than mines ([14], chapter 3, article 23, paragraph 3, item 1). The measure of exposure to ionising radiation is an effective dose. We estimated the effective doses reeeived by the employees and tourists visiting the underground tourist routes in the years 2009, 2010 and at the end of2010 and the beginning of 2011. Based on the obtained results, we concluded that each of the tested sites posed the exposure risk for the employees due to the increased radiation. In two of them, it significantly exceeds the permissible annual exposure limit, which amounts to 20 mSv in accordance with the binding regulations [11]. For visitors, staying in the underground tourist facilities is safe.