Drgania parametryczno-samowzbudne układów mechanicznych

W pracy przedstawiono analizę drgań układów samowzbudnych, wzbudzanych parametrycznie biorąc pod uwagę dwa modele samowzbudzenia: van der Pola oraz Rayleigh'a. Wykazano, że w otoczeniu rezonansów parametrycznych występuje zjawisko synchronizacji drgań, zaś poza tymi obszarami układ wykonuje drgania quasi-okresowe. Dodatkowe wymuszenie zewnętrzne powoduje powstawanie wewnętrznej pętli w obszarze głównego rezonansu parametrycznego. Ponadto, dla dużych wartości wzbudzenia parametrycznego, układ może drgać chaotycznie lub hiperchaotycznie, w przypadku modelu z czterema "studniami" potencjału.

---

Interactions between parametrically and self-excited vibrations for two models of self-excitation: van der Pol's and Rayleigh's, have been presented in this paper. It has been shown, that near the parametric resonances, the synchronisation phenomenon has occurred, but out of those regions system vibrates quasi-periodically. An additional external harmonic force causes appearing of an internal loop in the main parametric region. Moreover, for the large enough parametric excitation, the system can vibrate chaotically or hyperchaotically, for the model with four potential "wells".