Efekty magnetyczne użyteczne w diagnostyce technicznej

W artykule przedstawiono znane efekty magnetyczne począwszy od efektu Joule'a odkrytego w 1842 roku. Szczególną uwagę poświęcono efektom magnetomechanicznym, a w szczególności efektowi Villariego, przydatnemu w pomiarach naprężeń. Podano podstawowe związki magnetomechaniczne dla ferromagnetyków. Zamieszczono pętle histerezy dla dwóch gatunków drutów ze stali węglowych poddawanych naprężeniom jednoosiowym rozciągającym. Wykazano ścisłą zależność magnetyzacji od stanu naprężenia. W końcowej części opisano próbę zastosowania magnetorezystancyjnego mostka w wykrywaniu stanu naprężeń wirujących elementów maszyn i wskazano na przydatność tej metody jako uzupełniającej dla pozostałych metod diagnostyki.

---

The paper presents known magnetic effects beginning from Joule's effect. Particular attention is focused on Villari's magnetic effect, which can be utilized in stress measurements. Basic magnetomechanic formulas and property descriptions are analysed. Hysteresis loops for two types of carbonic steel wires under unaxial tensile stress are shown. A precise relation between the magnetisation state and mechanical stress is noted. The concluding part of the paper presents a practical application of a magneto-resistive bridge to reveal internal stresses and to evaluate the values of tension and amplitude of vibrations of rotating machine parts. It is proved that measuring magnetic flux changes can be applied as supplementary means of diagnosing machine parts.