Analiza stanu aktualnego i perspektyw rozwoju produkcji oraz wykorzystania biodiesela w Polsce

W ostatnich latach w związku z wyczerpywaniem się zasobów ropy naftowej i propagacja efektu cieplarnianego, podejmuje się szereg działań w kierunku szerszego wykorzystania biopaliw płynnych w tym przede wszystkim biodiesela produkowanego na bazie olei roślinnych. Niestety, towarzyszy temu szereg kontrowersji, dotyczących miedzy innymi wpływu biodiesela na trwałość i prace silników samochodowych. Pojawia się także szereg sprzecznych ocen dotyczących możliwości zwiększania areału plantacji roślin oleistych i ich wpływu na stan środowiska przyrodniczego w tym niebezpieczeństwo konkurowania upraw roślin energetycznych z uprawami roślin przeznaczonych na cele spożywcze oraz problemy wycinania lasów tropikalnych pod uprawy palm oleistych. W pracy dokonano krytycznej oceny aktualnego stanu i perspektyw rozwoju produkcji i wykorzystania biodiesela w Polsce na tle innych krajów, a w szczególności dokonana została analiza możliwości zwiększenia jego produkcji. Zwrócono uwagę na trudności w zwiększeniu produkcji tego surowca zarówno na drodze powiększania areałów upraw jak i zwiększenia jego plonów. Podkreślono, iż z uwagi na specyfikę upraw rzepaku i konieczność zapewnienia opłacalności jego upraw, jedynie niewielka cześć polskich gospodarstw może podjąć sie uprawy tej rośliny. W związku z tym w Polsce, istnieją małe możliwości zwiększenia produkcji rzepaku, a co za tym idzie, brak jest możliwości otrzymania odpowiedniej ilości tego surowca zarówno dla potrzeb zakładów tłuszczowych oraz dla potrzeb rozwoju produkcji biodiesela. Z uwagi na przewidywany deficyt biodiesela i brak rozsądnych możliwości znaczącego zwiększenia jego produkcji, paliwo to powinno być przede wszystkim stosowane w obszarach takich jak parki krajobrazowe, miejscowości uzdrowiskowe czy w centrach dużych miast.

---

In the recent years, due to the gradual depletion of the resources of crude oil and the propagation of the greenhouse effect, a range of activities have been undertaken towards broader use of liquid biofuels, and in particular biodiesel fuel produced on the basis of vegetable oils. Unfortunately, the process has provoked a number of controversies, concerning mainly the effect of biodiesel oil on the durability and performance of car engines. A series of contradictory assessments have been publicized with regard to the capacity to extend the acreage of oil plants and their impact on the natural environment, in particularly the risk of competition between the cultivation of fuel plants and the farming of plants for food purposes, as well as to the problem of felling tropical forests for the cultivation of oil palms. The article offers a critical revision of the current condition of the production and usage of biodiesel fuel in Poland on the background other countries and the prospects for its development, with the particular emphasis on analyzing the possibilities to increase the production of rape. Attention has been drawn to the difficulties in expanding the production of rape by way of both extending the cultivated acreage and increasing the volume of crop. It has been emphasized that only a small number of Polish farms are able to engage in growing rape due to the specificity of the cultivation works and the requirement to ensure their profitability. Having regard to the above, Poland has little capacity of increasing the volume of produced rape; as a consequence, it is impossible to produce the sufficient volume of the material for the purposes of the manufacture of edible oils and fats and the development of the production of biodiesel fuel. Due to the prospected deficit in biodiesel oil and the lack of reasonable possibilities for a considerable increase in its production, the fuel should be used mainly on such areas as landscape parks, holiday resorts and spas, or in the centres of big cities.