Praktyczne aspekty diagnostyki odkształceń uzwojeń transformatorów metodą analizy ich odpowiedzi częstotliwościowej (FRA)

Średni wiek transformatorów eksploatowanych w Polsce ustawicznie się wydłuża. Obecnie ponad połowa ich populacji pracuje jest ponad 25 lat. Dlatego ważnym zagadnieniem jest znajomość ich stanu technicznego. Wśród wielu metod diagnozowania stanu technicznego transformatorów coraz większą popularność zdobywa analiza odpowiedzi częstotliwościo-wej uzwojeń transformatora (Frequency Response Analysis - FRA). Służy ona do diagnozowania stanu mechanicznego uzwojeń - ich odkształceń osiowych i promieniowych, jak i zwarć między zwojami. W artykule przedstawiono podstawowe informacje na temat tej metody i omówiono wpływ różnych czynników na rejestrowane przebiegi, takich jak konfiguracja przewodów pomiarowych, sposób ich podłączenia i rodzaj wybranego systemu diagnostycznego. Zaproponowano poprawkę unifikującą rejestracje systemów o różnych impedancjach kabli. Omówiono także wpływ innych czynników na rejestracje FRA i ich poprawną interpretację.

---

The average age of transformers operated in Poland is constantly increasing. At present over half of them is operated over 25 years. Therefore it is very important to recognize their technical condition. One of transformers' diagnostic methods is Frequency Response Analysis - FRA. It is used for diagnostics of windings' mechanical condition - their axial and radial deformations and local short-circuits. The paper presents basic information on this method and influence of various factors on measured curves, such as: configuration and arrangement of measuring cables or type of measuring device. The correction coefficient has been suggested to unify results measured by devices with different impedances of measuring cables. The influence of other factors on FRA measurements and their correct interpretation has also been given.