Sprzętowe i programowe metody polepszania wykrywalności zjawisk mikrosejsmologicznych w kopalniach węgla kamiennego

Eksploatacja górnicza wiąże się z występowaniem różnorakich zagrożeń, których wykrywanie i przewidywanie można oprzeć na badaniach geofizycznych. W tym celu monitoruje się stan górotworu - mas skały i ziemi nad wyrobiskiem. Polega to między innymi na rejestracji sygnałów sejsmicznych, tzw. sejsmogramów, wywołanych naprężeniami i mikropęknięciami w górotworze. Nasłuch prowadzi się w sposób ciągły, rejestruje się zaś zjawiska o energii przekraczającej pewną ustaloną wartość. Sygnały zarejestrowane dla tych zjawisk poddaje się następnie przetwarzaniu w celu określenia parametrów zjawiska, między innymi lokalizacji jego ogniska oraz oceny energii. W artykule przedstawione zostaną problemy związane z aparaturą pomiarową oraz oprogramowaniem, wykorzystywanymi w systemach rejestracji zjawisk sejsmicznych pracujących w kopalniach węgla kamiennego. Przedstawiane problemy dotyczyć będą jednego z kilku systemów, obecnie najbardziej zaawansowanego, jakie stosowane są w polskim górnictwie. Mimo różnorakich trudności system ten ciągle jest rozwijany i daje szerokie możliwości nie tylko rozbudowy sprzętowej, ale i prowadzenia badań naukowych nad metodami detekcji i identyfikacji zjawisk sejsmicznych.

---

Coal mining leads to arising the varied of dangers which detection and prediction can be based on geophysical investigations. For this purpose, the state of the rock-mass is monitored. The seismic signals (seismograms) - the effect of the rock mass vibration and tremors - are registered using dedicated hardware. The seismic data arę transmitted continuously and the events of fixed, minimum value of energy are detected and stored. Then the location of them and the energy calculation is performed. In this paper the problems connected with the hardware and the sofrware working in coal minę stations are presented. Discussed problems are focused on particular system, one from the many various systems working in Polish coal mines. At this time it is one of the most advanced. Against many difficulties, this system is still developed towards better versions and gives ability for the wide rangę of scientific hwestigations on methods of detection and identification of the seismic events.