Zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w roślinach uprawianych na glebach użyźnionych zróżnicowanymi dawkami osadów ściekowych

W pracy badano zawartość 16 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (lista US EPA) w roślinach (kukurydza i wiklina) uprawianych na glebach użyźnianych osadami ściekowymi. Całkowitą zawartość WWA określano stosując ekstrakcję dichlorometanem metodą ultradźwiękową. Do oczyszczania ekstraktów zastosowano technikę ekstrakcji do fazy stałej. Rozdzielanie WWA i oznaczanie ilościowe przeprowadzono techniką HPLC z detekcją UV. Na podstawie uzyskanych wyników wyliczano współczynniki biokoncentracji. Zawartość sumy WWA w roślinach wahała się od 5,83 do 33,8 (tg/kg s.m. Stwierdzono dominujący udział WWA o niskiej masie cząsteczkowej. Uzyskane wyniki wskazują na wzrost zawartości wszystkich oznaczanych WWA wraz ze wzrostem dawki osadu. Jednakże nawet przy najwyższych dawkach osadu zarówno zawartość sumy WWA jak też indywidualnych związków z tej grupy nie przekraczała zawartości mogących stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzi. Wyliczone współczynniki biokoncentracji dla sumy 16 WWA wahały się od 0,04 do 0,38 i były na poziomie notowanym przez innych autorów.

---

The objective of this research was to estimate the content of 16 PAHs (US EPA list) in plants (corn and willow) cultivated in sewage sludge-amended soil. An ultrasonic method and dichloromethane have been used to extract total PAHs content. The solid phase extraction was performed to purify sample extracts. HPLC and UV detection were employed to separate and quantify the studied PAHs. On the basis of the obtained results a bioconcentration factor was calculated. The contents of 16 PAH in plants ranged from 5.83 to 33.8 ng/kg d.m., with a dominant share of low molecular weight PAHs. The application of sewage sludge caused an increase in the PAH content in plants in relation to the dose applied. However, even the highest doses of sewage sludge did not led to the increase of PAHs content in plants above the level which may be hazardous for human health. The bioconcentration factors were on the level notted by others authors and ranged from 0.04 to 0.38 for the sum of 16 PAHs.