On the lower Vistula valley development in the light of geomorphological and sedimentological investigations

The paper concerns the Lower Vistula River valley relief development from the Late Glacial until the present, based on the author’s geological and geomorphological mapping of this area. Relations between the older (originating prior to the last glacial advance) foundations of the valley and deposition modes within its edges during the last glaciation are described. Particular attention has been paid to traces of dead-ice blocks which had a huge impact upon the development of glaciofluvial and glacial terraces during the Late Glacial. Description of the Vistula River floodplain that reflects a morphological effect of an increasing human impact upon natural environment, its development, landforms and sediment properties, are presented in detail. Their analysis leads to the conclusion that the present-day floodplain resembles partly an initial stage of the anastomosing rivers.

---

Na podstawie szczegółowego kartowania geomorfologicznego i geologicznego przedstawiono uwagi o rozwoju rzeźby doliny dolnej Wisły od schyłku ostatniego glacjału do czasów dzisiejszych. Na podstawie badań sedymentologicznych osadów wysnuto tezę o silnym uwarunkowaniu ich depozycji od starszych założeń doliny widocznych już w sposobie depozycji osadów glacjolimnicznych ze schyłku ostatniego zlodowacenia. Szczególną uwagę zwrócono na rolę brył martwego lodu warunkujących rozwój tarasów fluwioglacjalnych i fluwialnych. Omówiono rozwój sedymentologiczny równiny zalewowej Wisły, będącej morfologicznym efektem coraz silniejszego wpływu człowieka na środowisko naturalne. Wskazano na dużą stabilność koryta Wisły i pewne cechy osadów mogące świadczyć o inicjalnym stadium kształtowania się rzeki typu zbliżonego do anastomozującego.