Wpływ obróbki cieplnej i plastycznej na strukturę i właściwości mechaniczne stopu na osnowie fazy międzymetalicznej Ni3Al

W pracy przedstawiono wyniki badań stopu na bazie fazy Ni₃Al, z dodatkami stopowymi cyrkonu i boru. Zoptymalizowane parametry obróbki plastycznej i cieplnej pozwoliły na uzyskanie w potencjalnie kruchym stopie poziomu umocnienia wystarczającego do inicjacji procesów aktywowanych cieplnie. W wyniku rekrystalizacji prowadzonej przy precyzyjnie dobranych parametrach uzyskano drobnoziarnistą strukturę osnowy (1000-krotne rozdrobnienie ziarna od stanu pierwotnego w postaci krystalitów o wymiarach liniowych do 4 mm, od stanu po obróbce w postaci równoosiowych ziaren o średnicy rzędu 4 µm). Dla tak uzyskanego stopu drobnoziarnistego (po wieloetapowej obróbce cieplnej i plastycznej) przeprowadzono skuteczną próbę podwyższenia właściwości wytrzymałościowych (Re, Rm) poprzez dalsze umocnienie plastyczne, uzyskując w skrajnych przypadkach umocnienia Re rzędu 2200 MPa, przy Rm rzędu 2300 MPa i mierzalnym wydłużeniu względnym do 1,5% (wyniki rozciągania w temperaturze pokojowej, w atmosferze powietrza).

---

The results of study of Ni₃Al phase based intermetallic alloy with zirconium and boron addition are presented. Optimized parameters of plastic working and thermal treatment enabled to achieve the strengthening level sufficient to initiate the thermally activated processes. As a result of recrystalization a fine grain structure of matrix has been obtained (the grain size has been reduced, from 4 mm to 4 µm in diameter). Following this and after multistep thermal and plastic treatment, the material strength has been improved throughout plastic strengthening obtaining Re of the order 2200 MPa and Rm of the order 2300 MPa and relative elongation up to 1.5% (the tensile testing results at room temperature in air atmosphere).