Modele migracji trwałych zanieczyszczeń organicznych w środowisku

Modele migracji trwałych związków organicznych w środowisku są matematycznym opisem środowiska. Konstruowane są, aby określić pod względem jakościowym i ilościowym transport, podział (w więcej niż jednym medium lub fazie) i zachowanie związków chemicznych w środowisku. W modelach środowisko podzielone jest na części. Zakłada się, iż części te są homogeniczne pod względem stężenia związków chemicznych i właściwości środowiska. Rozprzestrzenianie się związku chemicznego w środowisku zależy od jego właściwości fizyko-chemicznych, sposobu, w jaki jest wprowadzany do środowiska, a także charakterystyki środowiska, do którego jest on uwalniany. W pracy przedstawiono wyniki modelowania migracji i zachowania trwałych zanieczyszczeń organicznych w środowisku Zatoki Gdańskiej i dorzecza Wisły. W badaniach użyto model - CoZMo-POP - wielofazowy, zmienny w czasie, oparty na bilansie masowym. W obliczeniach wykorzystano dane o emisjach TZO w przeszłości na badanym obszarze, a także przepływy zanieczyszczonego powietrza i wody poprzez granice obszaru objętego analizą przy użyciu modelu.

---

Models of organic chemicals' fate and transport in the environment are relatively simple mathematical descriptions of the natural environments. They are constructed to depict dispersion quantitatively and qualitatively (in more than one media and phase) together with the fate of chemicals in the environment. In multimedia models, environment is divided into several compartments, which are well mixed, and conjectured to be homogeneous with respect to chemical concentration and environmental characteristics. Dispersion of a chemical in the environment depends on its physical and chemical properties, the way it enters the environment as well as the characteristics of the environment to which it is released. Calculation results of persistent organic pollutants' migration and fate in the Gulf of Gdansk and the Vistula River Drainage Basin environment model are presented in the paper. The CoZMo-POP model - a non-steady state multimedia mass balance model was used in resent studies. The model is driven by historical emission estimations and the inflow of contaminated air and water across the model boundaries.