Własności cierne materiałów implantowanych jonowo

W pracy przedyskutowane zostały pewne aspekty użycia implantacji jonów do redukcji współczynnika tarcia. Ponieważ tarcie jest zjawiskiem zależnym głównie od wlasności warstwy wierzchniej materiału niewielki zasięg jonów nie stanowi istotnego ograniczenia stosowalności tej techniki a w pewnych przypadkach może nawet stać się warunkiem koniecznym do redukcji współczynnika tarcia. W większości przypadków dawki implantacji wymagane do uzyskania redukcji współczynnika tarcia są znacznie mniejsze niż te wymagane dla redukcji zużycia. Możliwe jest uzyskanie redukcji tarcia różnych materiałów, metali, ceramik i polimerów, pozwalając na uzyskanie korzystnych efektów związanych z oszczędnością energii, eliminacją niebezpiecznych dla środowiska odpadów czy projektowaniem tzw. "inteligentnych materiałów". Wydaje się więc, iż redukcja współczynnika tarcia jest interesującym obszarem zastosowań praktycznych implantacji jonów. W pracy przedstawiono kilka metod redukcji współczynnika tarcia ilustrowanych wybranymi przykładami. '

---

The advantages of the use of ion implantation for friction reduction are discussed in the article. As friction is surface related phenomenon low penetration depth, a major drawback of this technique, is not disadvantageous characteristics and in some cases can even became a mandatory condition for friction reduction. In general the implantation fluencies required for friction decrease are much lower than those needed for wear improvement. Ion implantation leads to reduction of friction of various materials offering interesting applications mainly related to energy saving, elimination of environmentally harmful wastes and design of advanced "smart" materials. It seems thus that the search for new markets for ion implantation cannot neglect friction-related applications. Selected methods of friction reduction are presented and mechanisms leading to friction decrease are discussed on case-study examples.