Multicriteria approach to vessels traffic control

Podstawowa idea kryjąca się za koncepcją VTS, zakłada funkcjonowanie służb powołanych przez kompetentne władze w celu poprawy bezpieczeństwa i efektywności ruchu statków oraz ochronę środowiska. Zakres przedsięwzięć może rozpoczynać się od prostego systemu wymiany informacji w relacji statek-ląd, a kończyć na szeroko rozumianym kierowaniu ruchem w ramach podległych poszczególnym administracjom akwenów. VTS jest systemem informacyjnym i aby mógł spełnić swoje zadania, w jego ramach musi istnieć podsystem informatyczny. W ramach takiego systemu powinien istnieć moduł zarządzania ruchu i planowania przejść poszczególnych jednostek. Wybór trasy przejścia dla każdej jednostki musi uwzględniać jego parametry, przeznaczenie oraz ograniczenia naturalne. Problem sterowania ruchem ma charakter dyskretny i niewątpliwie wielokryterialny. Podstawowe kryteria obejmują przede wszystkim liczbę sytuacji nadmiernego zbliżenia oraz łączny czas przejścia wszystkich statków przez zadany rejon. Do rozwiązania takiego problemu można wykorzystać metaheurystyki. Tego typu metody pozwalają w stosunkowo łatwy sposób uporać się z podejściem wielokryterialnym. Powodem tego jest fakt, że operując na poszczególnych osobnikach, zezwalają na ocenę każdego z kryteriów z osobna. Dysponując dla danego typu zadania, dobrze dobranym osobnikiem, można znaleźć zbiór tak zwanych Pareto optymalnych rozwiązań. Jednak zbiór taki musi podlegać dalszej analizie, w celu określenia porządku, służącego wskazaniu najlepszego i najgorszego przypadku. Z powodu kryteriów, które nie mogą być ze sobą porównywalne, sięgnięto do metod opartych na relacji przewyższania. W artykule pokazano przykład z zastosowaniem metody ELECTRE, która pozwala na uszeregowanie otrzymanych wariantów alokacji jednostek, z wykorzystaniem zaproponowanego zbioru kryteriów i z uwzględnieniem preferencji podejmującego decyzje.