Ocena czystości rzeki Warty na podstawie danych z monitoringu wód powierzchniowych. Część 2. Ocena stanu zanieczyszczenia osadów dennych rzeki Warty

Omówiono zasady prowadzenia monitoringu osadów w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, w tym sposób poboru próbek i dokonywania oznaczeń. Na podstawie wyników monitoringu osadów rzeki Warty, pochodzących z 17 punktów obserwacyjnych z lat 2003-2005, przedstawiono ocenę czystości tych osadów. Do oceny wykorzystano metody pozwalające sklasyfikować osady rzeczne na podstawie wartości tła geochemicznego, wartości dolnych i górnych limitów (PEL i TEL) oraz procedurę używaną do klasyfikacji urobku zanieczyszczonego. Klasyfikacji dokonano na podstawie czterech grup wskaźników: wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, sumy polichlorowanych bifenyli, pestycydów chloroorganicznych oraz metali ciężkich.

---

The River Warta, with the length of 808 km, is one of the longest rivers in Poland. The River Warta flows across the urban areas and passes some big cities like Czestochowa, Sieradz, Konin, Poznan, Gorzow Wielkopolski. The river is covered by a water quality monitoring system. There are 17 sediment monitoring sites situated along the course of the river. In this paper, the sediment quality assessment was performed by exploration of monitoring data, gathered through the years 2003-2005. The analysed set of data included the contents of 20 elements in the sediment samples: Ag, As, Ba, C (as Corg), Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Ni, P, Pb, S, Sr, V, Zn. For the samples from 4 sites there were also available the contents of some toxic organic compounds, such as PCBs, PAHs and pesticides. The sediment quality in the river was evaluated according to the three different systems of classification. The classification results showed that sediment contamination with persistent organic pollutants ((POPs) is not threatening for the environment. Much more worrying occurred the contents of some trace metals, like Ag and Cd. However, the contents of metals were very changeable along the river (for different monitoring sites) and that bad quality of sediments is not distinctive for all the river course.