Testy toksyczności w ocenie skażenia środowiska produktami naftowymi

W pracy przedstawiono przegląd danych literaturowych dotyczących metod oceny toksycznego oddziaływania zanieczyszczeń naftowych na środowisko. Badania toksyczności poszczególnych elementów środowiska z użyciem m.in. biologicznych testów toksyczności prowadzone są w oparciu o reakcją żywego układu (inaktywację określonych enzymów, czas snu, częstość występowania nowotworu, zahamowanie wzrostu komórek, śmierć) oraz pomiar jakościowy i ilościowy tych reakcji. W bioindykacji gleb i wód skażonych produktami naftowymi biorą udział organizmy reprezentujące wszystkie poziomy troficzne od osobnika, poprzez populacją, aż do biocenozy. Do najczęściej stosowanych bakteryjnych testów toksyczności należą: test Amesa, SOS-Chromotest, Mutatox i ToxAlert.

---

The work includes the relevant literature on the methods of assessment of petroleum products toxic influence on the environment. In order to assess the total impact of relevant toxic and mutagenic compounds present in petroleum products and also in metabolites produced in the process of biodegradation of petroleum products, bioassays and biosensors have been developed and applied. These toxicity testing methods are rapid, cost effective, easy to handle, sensitive and reproducible. However, a single test cannot be used to detect all biological effects, and several biotests should therefore be used to reveal different responses. The test pattern might include bacterial, plant and mammalian cell or tissue tests.