Wpływ szybkości grzania i chłodzenia na temperatury przemian fazowych w stopie magnezu EL 21

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu szybkości grzania i chłodzenia na wartości temperatur przemian fazowych stopu magnezu EL 21. Szczególną uwagę zwrócono na aspekty kalibracji temperatury oraz szybkość grzania i chłodzenia próbki w kontrolowanej atmosferze. Badania prowadzono w kalorymetrze Multi HTC, firmy Setaram. Próbki nagrzewano do temperatury likwidus z kontrolowaną szybkością 2,5, 5, 10, 15, 20 °C/min. Natychmiast po stopieniu próbki chłodzono z identycznymi szybkościami. Równowagowe temperatury przemian fazowych zostały obliczone przez ekstrapolację do zerowej szybkości grzania/chłodzenia. Na krzywych grzania i ochładzania stwierdzono znaczną różnicę pomiędzy wartością temperatury topnienia (przy nagrzewaniu) i krzepnięcia (przy chłodzeniu). Obliczono także ciepło właściwe.

---

The paper deals with the effects of heating and cooling rate on the values of phase transformation point temperatures of EL 21 magnesium alloy. Particular attention was given to aspects of the measurement including control of the atmosphere, suitable reference materials for temperature calibration, size of the sample and the rate of heating and cooling. Samples taken from alloy were heated with controlled ramp rates 2,5, 5, 10, 15, 20 °C/min and immediately after melting they were cooled with the same controlled ramp rate with the help of calorimeter Setaram Multi HTC. Moreover, the equilibrium transformation temperatures were calculated by extrapolating the measured temperatures to zero heating/cooling rates. It was found out that the effect of the super-cooling on the cooling curves is significant. The specific heat was calculated.