Architektura jest jedna z bardziej demokratycznych dziedzin sztuki, której doświadcza każdy, bez względu na przekonania, pochodzenie społeczne czy wykształcenie. Do współczesnych obiektów związanych z sacrum zaliczamy nie tylko miejsca kultu religijnego - kościoły, kaplice, cmentarze - ale również miejsca pamięci i muzea, które wielokrotnie zastępują dawne przestrzenie sakralne. Będąc miejscami niezwiązanymi z kultem religijnym prowokują odbiorcę do zadawania pytań, o sens i znaczenie człowieka w świecie, sztuki w rozwoju kultury, czy wreszcie o wartości uniwersalne czy transcendentne. Do obiektów związanych z przeżyciami duchowymi możemy również zaliczyć przestrzeń mieszkalną, czyli dom, jako pierwotne miejsce sacrum. Obiekty sakralne, a więc te, w których znaczenie stanowi istotny element przestrzenny, mogą być analizowane pod kątem zaprojektowanej narracji. Definicja narracji w architekturze nie jest sprawą prostą. Podobnie jak w literaturze, psychologii czy filozofii stanowi pojęcie nieostre, wkraczające w obszar badań semiologicznych. W niniejszej pracy narracja w architekturze została potraktowana nie tylko jako struktura badanego obiektu, często mylona ze sposobem budowania danej formy, ale też jako nić spajająca wszystkie elementy znaczeniowe (pola obrazów mentalnych) w wybudowanej formie (filum connectens), W takim rozumieniu każda narracja jest strukturą, ale nie każda struktura jest narracją. Podobnie jak w psychologii narracja architektoniczna pozwala skonsolidować niespójne doświadczenia, dzięki którym człowiek może doświadczyć wyższych wartości. Część badaczy uznało współczesne czasy za czasy narracji, człowieka natomiast za istotę narracyjną (Homo narrans), dlatego że życie ludzkie w gruncie rzeczy jest narracją. Architektura, w której zaprojektowana została celowa narracja, ma za zadanie nie tylko komunikować się z odbiorcą, ale również stanowić drogę do wglądu w dane wydarzenie. Dostęp do doświadczeń wspólnoty gwarantuje poczucie bezpieczeństwa i stabilność danego społeczeństwa. Punktem odniesienia staje się człowiek i jego doświadczenie: JA - TU, JA - TERAZ, JA - W MIEJSCU. Dzięki architekturze sakralnej dawne wydarzenia zyskują nową narrację; źródło aktywności narracyjnej tkwi właśnie pomiędzy następstwem a wynikiem. Zatem badania narracyjne dotyczą w szczególności takich zjawisk jak system powiązań i następstwa znaczeniowe, Podobnie jak w innych systemach semantycznych system powiązań (narrację) w architekturze znaczeniowej charakteryzuje się poprzez tryb działania, przez obszar ważności, naturę, liczbę znaków i przedstawień symbolicznych, poprzez elementy czy zespoły elementów, w których ukazana jest dana opowieść, oraz przez tryb funkcjonowania. Badania narracyjne mogą stać się jednym z narzędzi projektowania obiektów sakralnych i stanowić cenną pomoc przy analizie istniejących obiektów, których krytyka odbywa się zazwyczaj na poziomie weryfikacji formy, funkcji czy estetyki wykonania. Badania narracyjne wykraczają poza badania estetyczne, równocześnie pozostając w zgodzie z przyjętymi kryteriami estetycznymi. Współczesna architektura często sięga do przedstawień iluzorycznych, jednak architektura związana z narracją jest zawsze nośnikiem opowieści i wielokrotnie staje się niewerbalnym komunikatem o charakterze uniwersalnym. Dzisiejsi projektanci przestrzeni sacrum stoją przed wyjątkowym zadaniem stworzenia przestrzeni świętej, która będzie nie tylko upamiętniać czy przywoływać wydarzenia, ale przede wszystkim strukturyzować - scalać i ugruntowywać - wartości uniwersalne: wartość życia i godność każdego człowieka.
Architecture is one of the most democratic fields of art, experienced by everyone, regardless of their beliefs, social background or education. Contemporary objects connected with the sacrum include not only such places of worship as churches, chapels and cemeteries but also places of remembrance and museums, which often replace the former sacred spaces. Living space, i.e. homes as primary spaces of the sacrum, also belong to the objects connected with spiritual experiences. Sacred buildings, i.e. those in which meaning constitutes an important spatial element, can be analysed from the point of view of a designed narration. It is not easy to define narration in architecture; just like in literature, psychology and philosophy, narration is a vague notion, which encroaches on the area of semiological analysis. In the present paper narration in architecture has been treated not only as a structure of an object under study, often mistaken for a way of constructing a given form, but also as a thread which joins all the elements of meaning (areas of mental pictures) in the erected form (filutn connectens). Seen in this way, every narration is a structure but not structure is a narration. Just like in psychology, architectural ration Provides a possibility of consolidating inconsistent experiences thanks to which man can experience higher values. Some reseachers regard contemporary times as times of narration and a human being as a narrative person (Homo narrans) due to the fact that human life is, in fact, a narration. The role of architecture in which intentional narration has been designed is not only to communicate with the viewer but also to provide an insight into a given event. Access to experiences of a community guarantees the feeling of safety and stability of the society. Man and man's experience become a point of reference: I - HERE, I -NOW, I - IN THE PLACE. Thanks to sacred architecture past events gain a new narration; a source of narrative activity is precisely between the result and the outcome. Therefore, narrative analyses concern in particular such phenomena as the system of connections and semantic consequences. Just like in other semantic systems, the system of connections (narration) in architecture is characterized by a course of activity, area of importance, character and number of signs and symbolic representations, elements or sets of elements in which a given tale is presented and by a mode of functioning. Narrative analyses may become a tool to design sacred objects and may constitute valuable help in analysing existing objects whose criticism is usually based on the verification of form, function and aesthetics of performance. Narrative analyses exceed aesthetic analyses while remaining in harmony with the approved aesthetic criteria. Contemporary architecture often uses illusory presentation but the architecture connected with narration is always a means of conveying tales and often becomes a non-verbal, universal statement. Contemporary designers of the space of the sacrum face a unique task of creating a sacred space which will not only commemorate events or evoke memories but, above all, will structuralize - integrate and consolidate - universal values, such as the value of life and the dignity of every human being.
