Ogród Strzelecki w Tarnowie – ogród pamięci z Mauzoleum generała Bema

Józef Zachariasz Bem (ur. 1794 r. w Tarnowie – zm. 1850 r. w Aleppo) wsławił się bohaterskimi czynami w walce o niepodległość Polski (w powstaniu listopadowym walczył na terenie kraju, w okresie Wiosny Ludów w Wiedniu, następnie w Turcji). W 1929 roku sprowadzono jego szczątki do Tarnowa, umieszczając je w mauzoleum usytuowanym na wyspie na stawie Ogrodu Strzeleckiego. Budowla ta zajęła wyjątkowe miejsce w programie parku, pełniąc nadrzędną rolę. Stała się elementem dominującym w jego kompozycji, do którego dostosowano układ komunikacji i powiązań widokowych parku. Połączyła rolę elementu plastycznego o wartości artystycznej z symboliką. Upamiętnia postać i czyny narodowego bohatera oraz innych walczących i poległych za wolność Polski poza jej granicami. Jest elementem sacrum, wpisanym w nowe dzieje miejskiego parku, wnosząc również treści kulturowe i edukacyjne. Ogród Strzelecki stał się przez to ogrodem pamięci – łącznikiem pokoleń poprzednich i przyszłych. Uczestniczy w procesie kultywowania wydarzeń historii i stanowi dialog między kolejnymi historycznymi okresami, pozostając jednocześnie celem wycieczek.

---

Józef Zachariasz Bem was born in 1794 in Tarnów and died in 1850 in Aleppo. The courage and proves of his armed fighting for freedom and independence of Poland (during November insurrection and battles of Wien during revolution of 1848, then in Turkey) made him famous around the Europe. His ashes were brought from abroad to Poland in 1929 and buried in mausoleum built in Strzelecki Garden in Tarnów. The monument became the main element of park’s program and composition as a dominant of it’s spatial structure. It became artistic and symbolic element – the commemoration of Józef Bem and his exploits but also exploits of all Polish heroes fighting and killed abroad in action. The mausoleum became the sacrum added to history of park and the city connected with cultural and educational values. The Strzelecki Garden became also the garden of memory –special place of universal dialogue between past and contemporary generations and historical periods, also became the aim of excursions.