Tytuł pozycji:
Dumping grounds after hard coal mining as anthropogenic secondary resources in European mining regions
Post-industrial waste dumps are characteristic signs of mining activities in the European coal basins and ore-exploitation areas. These objects after successful reclamation as well as recovery of secondary resources may be regarded as geotourist attractions. There are three types of coal mining dumping grounds: conical, tabular and landscape dumps. There are many examples of successful reclamation of landscape dumping grounds, which are used as sport, recreation, construction and culture areas. In the paper there are presented different ways of reclamation and managing of post-industrial dumping grounds, exemplified on chosen European mining regions. There are given examples of positive experiences in complex reclamation of dumping grounds in western European regions, which can be used in central and eastern European countries. There is described a problem of recovery of secondary resources from waste material. In many old dumps the content of coal particles or metals may reach over 10%. It is economically and ecologically justified to recover these materials and provide complex management of dumping grounds, consisting of recovery and reclamation processes.
Zwałowiska odpadów wydobywczych i przeróbczych są elementem krajobrazu każdego zagłębia górniczego. Obiekty te po zakończonej sukcesem rekultywacji oraz odzysku odpadowych surowców wtórnych mogą być uznane za interesujące atrakcje geoturystyczne. Wyróżnia się trzy typy zwałowisk: stożkowe, stołowe i krajobrazowe. Istnieje wiele przykładów zakończonej sukcesem rekultywacji zwałowisk krajobrazowych, które są wykorzystywane, jako obiekty sportowe, rekreacyjne, budowlane czy kulturowe. W artykule przedstawiono rożne sposoby rekultywacji i zagospodarowania zwałowisk pogórniczych na przykładzie wybranych europejskich zagłębi górniczych. Podano przykłady pozytywnych doświadczeń w kompleksowej rekultywacji tych obiektów w krajach Europy zachodniej, które mogą zostać wykorzystane w krajach Europy środkowej i wschodniej. Opisano problem odzysku surowców wtórnych z materiału odpadowego. W odpadach zdeponowanych na starych zwałowiskach zawartość węgla lub metali może osiągać wartość nawet ponad 10%. Wydaje się być ekonomicznie i ekologicznie uzasadnione podejmowanie działań związanych z odzyskiem tych materiałów, a także prowadzenie kompleksowego zagospodarowania i rekultywacji opisywanych obiektów.
Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).
