Problemy rozwoju systemu transportowego w obszarach metropolitalnych

Okres transformacji ustrojowej spowodował znaczące zmiany w funkcjonowaniu przestrzeni miejskich oraz ich bezpośredniego otoczenia. Doprowadziło to do rozrostu miast wykraczającego funkcjonalnie poza ich granice administracyjne. W efekcie władze miast ewoluujących i gmin sąsiadujących z nimi podejmują wyzwanie zapewnienia podstawowych usług komunalnych w nowej zintegrowanej formie w ramach procesu metropolizacji. Wśród usług komunalnych, na które, w związku z procesem metropolizacji, gwałtownie wzrasta zapotrzebowanie, znajduje się również transport. Dotyczy to zarówno potrzeby zapewnienia sprawnego systemu transportu publicznego, jak i inwestycji w infrastrukturę drogową. Tym samym istotne znaczenie zyskuje odpowiednie planowanie w tym zakresie. Należy przy tym pamiętać, że w latach 90. nastąpiło wycofanie się państwa z finansowania zadań lokalnych na rzecz powstałych w ramach transformacji ustrojowej jednostek samorządu terytorialnego. Istniejące zapisy prawne pozwalają na integrację usług komunalnych w ramach obszaru aglomeracyjnego, np. w formie związków celowych bądź porozumień międzygminnych, ale metropolizacja stawia przed gminami tworzącymi obszary metropolitalne nowe wyzwania, nieujęte w formie prawnej przez ustawodawcę. Tocząca się od ponad trzech lat dyskusja na temat ustawy metropolitalnej nie przyniosła dotąd oczekiwanych rezultatów legislacyjnych, pozostawiając ten problemem nierozwiązanym.

---

The article presents the issues metropolitan areas functioning in Poland. It presents the legal and practical aspects of delimitation of metropolis. Identified are 10 metropolitan areas that meet the adopted delimitation criteria: Silesian, Warsaw, Kraków, Poznań, Tricity, Wrocław, Łódź, Bydgoszcz-Toruń, Szczecin and Lublin areas. The development of transport systems in metropolitan areas has been thoroughly analyzed. Attention was paid to consistent planning in regard of transport and spatial planning taking into account the communication needs, communications availability problems and the integration of public transport.