Zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi (Zn, Pb, Cd, Cr) na terenie miasta Jaworzno (woj. śląskie)

Oceniono zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi na terenie miasta Jaworzno. Określono zawartość Zn, Pb, Cd i Cr w wierzchniej warstwie gleby i naturalnie rosnących trawach (Poaceae). Do badań zanieczyszczenia powietrza wykorzystano mchy transplantowane z terenu uznanego za niezanieczyszczony (metoda moss-bag). Wyniki badań przedstawiono w formie map imisji zanieczyszczeń, opracowanych metodą numeryczną z zastosowaniem programu Arc GIS 9.3. Głównym źródłem emisji metali była Elektrownia Jaworzno, a także tereny przemysłowe Trzebini i Chrzanowa. Zanieczyszczenie powietrza Zn i Pb było 12 razy, a Cd 5 razy większe w porównaniu z terenami o tłowym zanieczyszczeniu w Polsce. Zawartości Zn, Pb i Cd w powierzchniowych warstwach gleby przekraczały średnie naturalne zawartości tych pierwiastków określone dla Polski, a w wielu przypadkach także normy prawne. Zawartość Pb w glebie przekraczała poziom dopuszczalny w 19 z 23 punktów pomiarowych. Wykazano silną dodatnią korelację pomiędzy zawartościami Pb i Zn w powietrzu, glebie i roślinności trawiastej.

---

The Pb, Zn, Cd and Cr contents were detd. in samples of moss Sphagnum fallax, grass (Poaceae) and in the upper layer of the soil (0–20 cm) in 23 areas in the city. The air pollution with Zn and Pb was 12 times and with Cd 5 times higher in comparison with the control area. Soil contamination with Pb in 19 of 23 areas exceeded the std. allowable contents. The contents of Pb and Zn in the air, grass and soil were strongly correlated.