Zielony piasek w uzdatnianiu wód wgłębnych

Wody podziemne, stanowiące doskonały surowiec do celów wodociągowych, charakteryzują się zazwyczaj przekroczeniem tylko niektórych wskaźników fizyczno-chemicznych określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej [1] w sprawie warunków jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze. Należą do nich między innymi związki żelaza i manganu. Do szczególnie trudnych problemów przy uzdatnianiu wód podziemnych można zaliczyć usuwanie związków manganu. Najbardziej pożądanymi są rozwiązania kompleksowo pozbawiające wodę obu metali. Istnieje wiele metod usuwania związków żelaza i manganu z wody, jednak ciągle poszukuje się nowych i dąży do usprawnienia metod dotychczasowych. Klasyczne metody odżelaziania i odmanganiania wody stają się niewystarczające, szczególnie gdy chcemy spełnić ostrzejsze wymagania normatywne Unii Europejskiej oraz nowelizowanych przepisów sanitarnych w Polsce (dopuszczalna zawartość żelaza zostanie obniżona na 0,3 mg/dm3, a manganu na 0,05 mg/dm3 ) i równocześnie zminimalizować koszty małych stacji uzdatniania wody [2], Rozwiązaniami zasługującymi na uwagę przy usuwaniu związków żelaza i manganu są: filtracja wody przez złoże piaskowe uaktywnione, samoistnie wpracowane; filtracja wody przez złoże mieszane piaskowo-braunsztynowe; oddzielna filtracja dla usunięcia związków żelaza przez złoże piaskowe, a następnie dla usunięcia związków manganu, przez złoże braunsztynowe [3]; filtracja przez złoże wypełnione masą aktywną - zielonym piaskiem [4]. Ostatnia z wymienionych metod może stać się jedną z nowocześniejszych i być jednym z alternatywnych rozwiązań do zastosowania, biorąc pod uwagę skuteczność procesu, wielkość stacji, nakłady inwestycyjne. W artykule przedstawiono analizę pracy kilku stacji uzdatniania wody, w których zastosowano złoża filtracyjne wypełnione masą katalityczną - zielonym piaskiem. Opisano pracę stacji w Kielnarowej - Czerwonkach, Jaśle i Medyce (stacje o małych wydajnościach) oraz Łańcucie i Gorzycach (stacje o dużych wydajnościach).