Wpływ działalności człowieka na przekształcenia krajobrazów górskich w Gorcach

W opracowaniu porównano strukturę użytkowania ziemi począwszy od 1954 (gospodarka centralnie sterowana) po 2009 (gospodarka wolnorynkowa). Przeanalizowano także wpływ zmian użytkowania ziemi na przebieg procesów geomorfologicznych i zmianę zbiorowisk roślinnych. Wykazano zmniejszenie powierzchni gruntów ornych o ponad 90%, przy wzroście powierzchni leśnej. Spowodowało to spadek natężenia erozji na stokach oraz wzrost natężenia erozji wgłębnej w korytach potoków Jaszcze i Jamne, która wynosi 1 cm na rok. Zmiany użytkowania ziemi przyczyniły się do powstania bardziej mozaikowego krajobrazu porolnego, a także zmian w charakterze zabudowy – zanik szałasów związanych z gospodarką pasterską i pojawienie się budownictwa agroturystycznego.

---

The study compared the structure of land use from 1954 (socialist economy) to 2009 (the free market). The impact of land use change on the geomorphological processes and changing plant communities were also analyzed. Results indicate a reduction in arable land above 90%, with an increase in forest area. This contributed to a decrease in the intensity of soil erosion on the slopes and an increase in the intensity of incision in the beds of Jaszcze and Jamne streams, which is 1 cm per year. Changes in land use have caused a more mosaic landscape, as well as changes in the character building – the disappearance of highland house connected with pastoral economy and the appearance of agritourism buildings.