Wpływ stanu naprężenia na odkształcenie i pękanie materiału w procesie wykrawania

Na wielkość plastycznego odkształcenia materiału do momentu pękania decydujący wpływ ma stan naprężenia. Analizując proces kształtowania w płaskim stanie naprężenia, stan ten możemy jednoznacznie określić przy pomocy wskaźnika stanu naprężenia k. W procesie wykrawania stan naprężenia panujący w obszarze cięcia nie jest stały, ale zmienia się w trakcie jego przebiegu. Zależy również od wielu czynników, głównie geometrycznych np. kształtu narzędzi, wielkości szczeliny wykrawania, itd. Analizę stanu naprężenia przeprowadzono na poszczególnych etapach zagłębienia stempla w materiał do momentu początku pękania dla trzech różnych wielkości szczelin. Wykazano wpływ stanu naprężenia na wartość granicznego odkształcenia pękania materiału. Ponadto wyznaczono eksperymentalnie kształt profilu powierzchni przecięcia poszczególnych wykrojek w zależności od luzu wykrawania.

---

The state of stress significantly influences the fracture strain until material failure. Analyzing the blanking process in the plane stress condition, such a state of stress can be determined unequivocally with k stress triaxiality. During the blanking process, the state of stress within the cutting area is not constant and changes during this process. This depends also on several factors, mainly geometrical, e.g. tool shape, dimension of punching slot, etc. The state of stress analysis has been performed on individual phases of punch displacement in the material until crack initiation, for three slot dimensions. The state of stress effect on the dimension of limit material fracture strain has been indicated. Moreover, the cross-cut section profile shape has been experimentally determined.